جرج بوش رييس جمهوری آمريکا روز جمعه، ۱۶ ماه مه، وارد رياض پايتخت عربستان سعودی شد تا با ملک عبدالله در باره افزايش روزافزون بهای نفت و ساير مسايل منطقه گفت و گو کند.
رييس جمهوری آمريکا در سفر پنج روزه خود به خاورميانه که آخرين سفر او در دوران رياست جمهوری اش به اين منطقه است، در مراسم شصتمين سالگرد تاسيس اسراييل شرکت کرد و حمايت خود را از اين دولت اعلام داشت و پيوند آمريکا و اسراييل را «ناگسستنی» خواند.
صلح خاورمیانه
دکتر مهرداد خوانساری، ديپلمات پيشين و تحليلگر مسايل خاورميانه، در گفت و گو با راديو فردا در خصوص سفر آقای بوش به خاورمیانه، مي گويد: «در درجه اول نکته سمبوليک حضور رييس جمهوری آمريکا در مراسم سالگرد تاسيس اسراييل مهم است و نشاندهنده آن است که آمريکا، اسراييل را متحد خود مي داند. اين خواست رييس جمهوری آمريکا و خواست تمام رهبران صحنه سياست در اروپا بود که نزديکی خود را با اسراييل نشان دهند و آن کشور را به عنوان يک متحد ثابت کشور خود قلمداد کنند».
اين در حالی است که برخی گزارش ها حکايت از آن دارد که رهبران اسراييلی و فلسطينی در بين مردم خود در موقعيتی ضعيف قرار دارند و سفر آقای بوش به خاورميانه در روند پيشرفت صلح بين اسراييلی ها و فلسطينی ها تاثير چندانی نداشته است.
مهرداد خوانساری از منظر ديگری به اين موضوع می نگرد و مي گويد: «جرج بوش پيشتر گفته که اميدوار است اين مذاکرات صلح در سال جاری به نتيجه برسد. زمينه توافق صلح بين اسراييلی ها و فلسطينی ها سال هاست که حد و حدود کلی آن مشخص شده است. مساله اين است که رهبران هر دو طرف بر سر ميز مذاکره بنشينند و اسراييل از يک سری سياست ها بخصوص شهرک سازی در مناطق اشغالی دست بردارد که آن هم با فشار آمريکا می تواند امکان پذير باشد».
- «جرج بوش پيشتر گفته که اميدوار است اين مذاکرات صلح در سال جاری به نتيجه برسد. زمينه توافق صلح بين اسراييلی ها و فلسطينی ها سال هاست که حد و حدود کلی آن مشخص شده است. مساله اين است که رهبران هر دو طرف بر سر ميز مذاکره بنشينند و اسراييل از يک سری سياست ها بخصوص شهرک سازی در مناطق اشغالی دست بردارد که آن هم با فشار آمريکا می تواند امکان پذير باشد».
با درنظر گرفتن شرايط کنونی در مناطق فلسطينی و اختلاف شديد بين محمود عباس رييس تشکيلات خودگردان فلسطينی که رهبر فتح نيز است و اسماعيل هنيه رهبر گروه حماس، برخی از کارشناسان مي گويند که احتمال تشکيل کشور مستقل فلسطينی تا پايان دوران رياست جمهوری جرج بوش در ۲۰ ژانويه ۲۰۰۹، که در حدود هشت ماه ديگر فرا مي رسد، ضعيف می نمايد.
این در حالی است که دکتر مهرداد خوانساری معتقد است که چنين امری امکانپذير است.
آقای خوانساری مي گويد:« حد و حدود مرزهای يک کشور فلسطينی مشخص شده است، لذا چنين امکانی وجود دارد. البته اشکالاتی در زمينه رهبری يک دولت واحد فلسطينی وجود دارد که بايد اين دو مقوله را از يکديگر جدا کرد».
ایران، یکی از محورهای مذاکرات در عربستان
در جريان مذاکرات جرج بوش با ملک عبدالله پادشاه عربستان سعودی، محور گفت و گوها تلاش برای پيشگيری از افزايش بهای نفت خواهد بود اما مسايلی چون لبنان و ايران نيز مورد مذاکره قرار می گيرد.
در باره ايران عليرغم آنکه برخی از مقام های عاليرتبه آمريکايی در زمينه احتمال گفت و گو بين دو دولت ايران و آمريکا ابراز خوش بينی کرده اند، مهرداد خوانساری در باره افزايش احتمال انجام چنين مذاکراتی درآينده نزديک معتقد است که «با وجود سه دور گفت و گو بين مقامهای آمريکايی و ايرانی در بغداد بر سر مسايل امنيتی عراق، چنين چيزی غيرممکن نيست».
وی می افزاید:« اما پيش شرط آمريکا مبنی بر اينکه ايران بايد غنی سازی اورانيوم را متوقف کند، سدی است برای اينکه مذاکرات دو طرف ابعاد وسيعتری پيدا کند. جرج بوش با وجود آنکه علاقمند نيست به ايران امتيازی بدهد اما برای اينکه روند ديپلماسی آمريکا بخصوص در ارتباط با با اروپايی ها ممکن است آن پيش شرط را بردارد».
