در پی بروز بحرانی جدی در روند گفت و گوهای صلح اسرائيلی و فلسطينی و تشديد اقدامات يکجانبه هر يک از دو طرف در اين ديرپاترين نزاع خاورميانه، وزير امور خارجه آمريکا پس از گفت و گوی تلفنی با نخست وزير اسرائيل و رهبر تشکيلات فلسطينی اظهار داشت که توان کشورش برای موفقيت روند صلح محدود است.
جان کری وزير امور خارجه آمريکا جمعه پانزدهم فروردين در سفر آفريقايی خود به مراکش گفت واشينگتن «نمی خواهد تا ابد در مسير اين تلاش ها باقی بماند؛ اين کوشش ها نامحدود نيست و بايد واقعيات را ديد».
به گفته وزير خارجه آمريکا، طرف ها بايد تعهد به روند صلح و کوشش برای پيشبرد صلح را عملی کنند نه با زور آمريکا.
جان کری گفت آمريکا گام های بعدی خود را نظر به واقعيات رخ داده، بررسی می کند.
در همين حال، آقای کری گفت هيچيک از دو طرف پايان مذاکرات و شکست روند صلح را اعلام نکرده است.
آقای کری شامگاه پنجشنبه در تماس تلفنی جداگانه با بنيامين نتانياهو نخست وزير اسرائيل و محمود عباس رهبر حکومت خودگردانی، از آنها درخواست کرد که بيش از اين در مسير صلح مانع تراشی نکنند.
پس از اين مکالمه تلفنی نيز، به نقل از آقای کری گفته شد که وی به رهبران دو طرف گفته است، از سرسختی عدول کرده و از بخشی از خواسته های خود، صرفنظر کنند.
بنوشته نيويورک تايمز، جان کری شامگاه پنجشنبه در سفر به الجزاير و از محل سفارت آمريکا مکالمه های تلفنی را انجام داد که «مدت زيادی طول کشيد».
در اين ميان، روزنامه واشينگتن پست جمعه پانزدهم فرودين نوشت «باراک اوباما با وجود قدردانی از پيگيری جان کری در راه موفقيت صلح اسرائيلی و فلسطينی و اهميت اين قضيه، به اين نتيجه رسيده است که اميدی به موفقيت مذاکرات صلح باقی نمانده است».
دستياران آقای کری به واشينگتن پست گفتند، «زمان آن رسيده است که گفته شود، ديگر بس است و ناکامی روند صلح مورد اذعان قرار گيرد».
وزارت خارجه آمريکا چهارشنبه در بيانيه ای، تقصير ايجاد بن بست در روند صلح را به يکسان بر عهده هر دو طرف اسرائيلی و فلسطينی دانست.
در حالی که سفرهای پی در پی وزير خارجه آمريکا به منطقه در جريان بود تا گفت و گوهای صلح در موعد مقرر خود، در نهم ارديبهشت با موفقيت به پايان برسد، خودداری دولت نتانياهو از آزاد کردن گروه چهارم و پايانی زندانيان امنيتی فلسطينی، واکنش خشمگينانه رهبری فلسطينی ها را درپی آورد.
قرار بود در اين گروه، بيست و شش نفر از زندانيان امنيتی آزاد شوند که چند نفر آنها اعراب شهروند اسرائيل بودند.
محمود عباس روز سه شنبه با لغو ديدار با جان کری، تهديد چند ساله فلسطينی ها را در زمينه «رجوع» به نهادهای بين المللی برای «شناسايی دولت مستقل فلسطين» عملی کرد و درخواست الحاق اين دولت به کنوانسيون چهارم ژنو و شمار ديگری از معاهدات جهانی را امضا کرد.
سازمان ملل متحد پنجشنبه اعلام کرد درخواست های رهبر فلسطينی ها را رسما دريافت کرده است.
برخی از اعضای بانفوذ کنگره آمريکا که روسای کميته های مهم مجلسين اين کشور هستند، پنجنشبه تهديد کردند که کمک های مالی به تشکيلات فلسطينی را بخاطر اين «اقدام يکجانبه» به حالت تعليق درخواهند آورد.
کمک بلاعوض دولت آمريکا به تشکيلات فلسطينی بيش از چهارصد ميليون دلار در سال است. کمک های ديگر دولت آمريکا نيز در چارچوب برنامه های متعدد امدادرسانی به حکومت فلسطينی اعطا می شود.
در اين ميان، رسانه های اسرائيلی نوشته اند، ديدار شامگاه پنجشنبه ميان تسيپی ليونی مذاکره کننده ارشد اسرائيل با صائب عريقات همتای فلسطينی اش، «ديداری به غايت سخت و مملو از رد و بدل شدن اتهامات و لفاظی ها با صدای بلند بود».
پيش از اين ديدار، خانم ليونی اعلام کرد، اسرائيل در پاسخی به خلف وعده رهبری فلسطينی ها و رجوع آنها به سازمان ملل برای استقلال کشور فلسطين، آزادی زندانيان فلسطينی را معلق می کند.
اين درحالی است که فلسطينی ها پنجشنبه اعلام کردند چند شرط ديگر را برای بازگشت به روند صلح را درخواست می کنند. شرطهای آنها از اين قرار است:
دريافت نامه رسمی از سوی نخست وزير اسرائيل که مرزهای سال ۱۹۶۷ برای کشور فلسطين را قبول دارد، آزادی ۱۲۰۰ زندانی امنيتی فلسطينی، رفع حصر غزه و آزادی کار گذرگاههای غزه، بازگرداندن فلسطينی هايی که در انتفاضه دوم از کرانه باختری رانده شدند، توقف ساخت و سازها در يهودی نشين های کرانه باختری و شرق بيت المقدس، خروج اسرائيل از مناطق فلسطينی موسوم به «ای»، خودداری اسرائيل از قتل افراد تحت تعقيب فلسطينی، واگذاری امور امنيتی مناطق «سی» به تشکيلات فلسطينی و دادن اجازه به پانزده هزار فلسطينی برای ورود به اسرائيل جهت «اتحاد با خانواده های عرب خود».
رهبری فلسطينی گفته است پيش از پايان مهلت رسمی گفت و گوهای صلح در نهم ارديبهشت، شکست آن مشخص شده است.
محمود عباس سه شنبه در رام الله گفت: «روند صلح، چيزی جز اتلاف وقت، اتلاف وقت و اتلاف وقت نبود».
اسماعيل هينه نخست وزير دولت حماس در غزه اعلام کرد هرچند مذاکرات به اصطلاح صلح فلسطينی ها با اسرائيل خطايی بزرگ بود و با وجود آن که رجوع محمود عباس به سازمان ملل برای برسميت شناختن استقلال فلسطين «ديرهنگام» بود اما حماس از آن پشتيبانی می کند.
