لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۱۴

شرط ترکیه برای پیوستن به سپر موشکی؛ «ناتو اطلاعات ایران را به اسرائیل ندهد»


نشست سازمان آتلانتیک شمالی در ترکیه
نشست سازمان آتلانتیک شمالی در ترکیه
درپی وخامت بيشتر مناسبات اسرائيل و ترکيه، سران ترکيه به آمريکا گفته اند که موافقت آنکارا با استقرار سامانه های ضد موشکی ناتو در خاک ترکيه مشروط به آن است که اطلاعات ناتو در باره ايران، به اسرائيل منتقل نشود.

به گزارش رسانه های اسرائيل و ترکيه، درپی اصرار ترکيه برای رعايت اين شرط، آمريکا به ترکيه تضمين داده است که اسرائيل را از برخی از اطلاعات حساس ناتو در باره ايران محروم خواهد کرد.

روزنامه «تودی زمان» چاپ ترکيه، دوشنبه به نقل از «بلند پايگان دولت آنکارا» نوشته بود که آمريکا ناچار شده که شرط اعلام شده از سوی ترکيه عليه اسرائيل را بخاطر تداوم همکاری ترکيه با ناتو بپذيرد.

«تودی زمان» افزوده بود که «آمريکا قبول کرده که داده هايی که از سيستم های جديد ضد موشکی مستقر در ترکيه بدست می آيد، بلافاصله در اختيار ترکيه قرار گيرد و به هيچ کشور ديگری که عضو ناتو نيست، بويژه اسرائيل، منتقل نشود».

ترکيه رسما عضو پيمان همکاری های آتلانتيک شمالی است اما اسرائيل هرچند رسما عضو ناتو محسوب نمی شود اما همکاری های گسترده ميان ناتو و اسرائيل بويژه در يک دهه اخير درجريان بوده است.

ناتو بر اساس اصل دفاع دسته جمعی فعاليت می کند و حمله به يکی از کشورهای عضو، حمله به ساير همپيمانان ناتو محسوب می گردد.

بنوشته «تودی زمان»، «نظر به وضعيت امنيتی غير قابل پيش بينی در سطح جهان، هيچ بعيد نيست که مقطعی فرا رسد که از سامانه های ضد موشکی ناتو مستقر در خاک ترکيه، عليه خود اسرائيل استفاده شود».

روزنامه «تودی زمان» به حزب حاکم «عدالت و توسعه» به رهبری رجب طيب اردوغان، نخست وزير اسلامگرای ترکيه نزديک است.

آمريکا سالهای اخير برای استقرار سامانه های مشابه در لهستان و چک در تکاپو بوده اما ترکيه به عنوان نزديک ترين کشور عضو ناتو به ايران از اهميت زيادتری برای گرد آوری داده ها در باره ايران برخوردار است.

با وجود اين، ترکيه به تازگی به آمريکا گفته بود که اگر آن کشور می خواهد سامانه های دفاع ضد موشکی را در خاک ترکيه مستقر کند نبايد نام هيچ کشور مشخصی به عنوان خطر احتمالی که اين سامانه ها با آن مقابله کند، مطرح گردد.

احمد داوود اوغلو، وزير خارجه ترکيه اخيرا گفته بود که ايران خطر موشکی برای اروپا نيست؛ موضعی که با ديدگاه آمريکا کاملا در تضاد است.

نظر به افزايش دائمی برد موشک های دورپرواز ساخت ايران و ادامه عزم جمهوری اسلامی برای توليد موشک هايی با برد هرچه بيشتر، که ناتو آنرا خطری فزاينده برای اعضای خود می داند، آمريکا کسب موافقت ترکيه را با استقرار سامانه های دفاع موشکی درخاک اين کشور ضروری می داند.

ترکيه صريحا با ذکر نام سوريه و يا روسيه نيز درکنار نام ايران به عنوان «يک خطر احتمالی» برای اعضای ناتو مخالفت کرده است.

بنوشته «تودی زمان» ترکيه اين نگرانی خود را به آگاهی آمريکا رسانده که استقرار اين سامانه ها در خاکش ممکن است که مناسبات با همسايه شرقی، ايران، را با مخاطره روبرو کند.

بنوشته وبسايت خبری «نيوز- اسرائيل»، «بسياری از تصميم گيرندگان در دستگاه حکومتی ترکيه بر اين باورند که آمريکا در اصل برای دفاع از اسرائيل و برای پاسخگويی به حمله احتمالی ايران به اسرائيل می خواهد اين سامانه ها را در ترکيه مستقر کند.»

روزنامه اسرائيلی هاآرتص نيز سه شنبه نوشته است که مخالفت قاطع ترکيه با شريک کردن اسرائيل در اطلاعات حساس ناتو ضربه جدی به اسرائيل و مهم ترين نشانه ادامه وخامت درمناسبات تيره وتار دو کشور است.

بنوشته هاآرتص، بدين ترتيب، ترکيه نه تنها به اطلاعات مربوط به ناتو در قبال ايران دسترسی مستقيم خواهد داشت بلکه از اين پس خود مهره مهمی در روند تصميم گيری های ناتو در خصوص ايران خواهد بود.

بنا به ارزيابی هاآرتص، ممکن است که مولفه زمان آمريکا را وادار به موافقت آمريکا با پيش شرط غير عادی و بی سابقه ترکيه کرده باشد، زيرا قراراست که اجلاس ناتو نوزدهم نوامبر، سه هفته ديگر، در ليسبون، پايتخت پرتغال برگزار شود تا در باره استقرار سامانه های دفاع موشکی تصميم بگيرد و برای چنين تصميم گيری، کسب پيشاپيش موافقت همه اعضای ناتو ضروری است.

مناسبات ترکيه با اسرائيل از زمان حمله نظامی اسرائيل به غزه در ژانويه ۲۰۰۹ تيره شد. نخست وزيرترکيه در آن زمان در همآيش داووس سوييس مستقيما با رييس جمهوری اسرائيل نزاع لفظی شديدی کرد.

اما ماجرای اعزام کشتی ترکيه ای ماوی مرمره به غزه در ماه مه ۲۰۱۰ و درگيری مرگبار سرنشينان آن با نيروی دريايی اسرائيل، آتش خشم ترکيه را شعله ورتر کرد.

روزنامه «صباح» ترکيه دوشنبه فاش کرده بود که تازه ترين نشانه وخامت بيشتردر مناسبات ترکيه و اسرائيل، قطع کامل همکاری های سازمان اطلاعات ترکيه و موساد اسرائيل است.

در خصوص درستی يا نادرستی گزارش قطع همکاری های اطلاعاتی ترکيه و اسرائيل، روزنامه هاآرتص ازمقامات اسرائيلی پرسش کرده ولی آنها سکوت را ترجيح دادند.

روزنامه هاآرتص ماه ژوئن نوشته بود که اسرائيل از آقای حاکان فيدان، رييس جديد «ميت» (سازمان اطلاعات ترکيه) نگران است و او را مهره نزديک به جمهوری اسلامی ايران می داند و اهود باراک، وزير دفاع اسرائيل دستور داده است که اسرائيل در انتقال اطلاعات حساس به ترکيه در چنين وضعيتی خودداری کند.
XS
SM
MD
LG