صدراعظم آلمان «دیکتاتور» نامیدن ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، را اشتباه دانست و نخست‌وزیر بریتانیا نیز در تماسی تلفنی با آقای زلنسکی بر حمایت لندن از او تاکید کرد.
همزمان گزارش‌ها حاکی است که نیروهای روسیه در پیشروی‌های خود به منابع عظیم لیتیوم اوکراین که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، خواستار دسترسی به آن شده است، بسیار نزدیک شده‌اند.
به گزارش روزنامه آلمانی اشپیگل، اولاف شولتس، صدراعظم این کشور، روز چهارشنبه اول اسفند به اظهارات دونالد ترامپ که ولودیمیر زلنسکی را «دیکتاتور بدون انتخابات» خواند است، واکنش نشان داد و این اظهارات را «اشتباه و خطرناک» توصیف کرد.
آقای شولتس گفت: «انکار مشروعیت دموکراتیک رئیس‌جمهور زلنسکی کاملا اشتباه و خطرناک است.»
همچنین دفتر نخست‌وزیری بریتانیا نیز با انتشار بیانیه‌ای از تماس تلفنی کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر این کشور، با ولودیمیر زلنسکی خبر داد که متعاقب اظهارات آقای ترامپ انجام شده است.
این بیانیه می‌گوید: «نخست‌وزیر حمایت خود را از رئیس‌جمهور زلنسکی به عنوان رهبر منتخب دموکراتیک اوکراین ابراز کرد و گفت که تعلیق انتخابات در طول جنگ امری کاملا قابل قبول است همان‌طور که بریتانیا نیز در طول جنگ جهانی دوم چنین کرد.»
در این میان، نخست‌وزیر یونان نیز گفت اروپا باید بیدار شود و «سیاست دفاعی تازه‌ای» برای خود در پی تغییرات چشمگیر در موضع آمریکا در قبال اوکراین ایجاد کند.
کیریاکوس میتسوتاکیس چهارشنبه شب افزود: «تحولات ژئوپولیتیک و این نگاه متفاوت آمریکا به مسائل، اروپا را مجبور می‌کند که نه تنها با حقیقت روبه‌رو شود بلکه...باید به سرعت از بی‌حالی ژئوپولیتیک و اقتصادی که مدتی است گرفتار آن شده، به خود آید، بیدار شود، قدرت بازدارندگی‌اش را توسعه داده و از تکیه کردن به آمریکا بکاهد.»
ساعاتی قبل از آن دونالد ترامپ به شدت از ولودیمیر زلنسکی انتقاد کرده و او را «دیکتاتوری» خوانده بود که در صورت عدم اقدام سریع، کشور خود را از دست خواهد داد.
آقای ترامپ در شبکه اجتماعی خود، تروث سوشیال، نوشت: «یک دیکتاتور بدون انتخابات، زلنسکی بهتر است سریع‌تر اقدام کند وگرنه دیگر کشوری برایش باقی نخواهد ماند.»
قانون اساسی اوکراین برگزاری انتخابات را در شرایط حکومت نظامی که از زمان حمله تمام‌عیار روسیه در فوریه ۲۰۲۲ اعمال شده، ممنوع کرده است حال آن که دوره پنج‌ساله زلنسکی قرار بود پس از انتخابات ماه مارس، در ماه مه ۲۰۲۴ به پایان برسد.
آمریکا مهم‌ترین متحد اوکراین در مقابله با تهاجم نظامی تمام‌عیار روسیه به این کشور بوده است اما با ورود دوباره دونالد ترامپ به کاخ سفید و سیاست‌های متفاوت او در قبال جنگ اوکراین، روابط میان واشینگتن و کی‌یف به‌ویژه در روزهای اخیر متشنج شده است.
یک روز قبل از این، ریاض میزبان مذاکرات میان وزرای خارجه ایالات متحده و روسیه برای پایان دادن به جنگ اوکراین بود که در آن نمایندگان اوکراین و اروپا غایب بودند. این امر انتقاد زلنسکی را به دنبال داشت که هشدار داد چنین مذاکراتی با هدف خارج کردن ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، از انزوا انجام شده و می‌تواند تغییراتی در موازنه ژئوپلیتیکی ایجاد کند که بر امنیت اوکراین تأثیرگذار خواهد بود.
با این حال دونالد ترامپ انتقادات زلنسکی از جمله در رابطه با عدم حضور اوکراین در مذاکرات ریاض را رد کرده و تلویحا کی‌یف را مسئول آغاز جنگ دانسته است. آقای ترامپ روز سه‌شنبه گفت: «امروز شنیدم که گفته‌اند ما دعوت نشدیم. خب، شما سه سال زمان داشتید. باید تمامش می‌کردید... اصلا نباید شروعش می‌کردید. می‌توانستید توافق کنید.»
آقای ترامپ روز چهارشنبه نیز در شبکه‌های اجتماعی نوشت: «زلنسکی احتمالاً می‌خواهد 'قطار پول بادآورده' همچنان ادامه داشته باشد»، سخنی که ظاهراً اشاره به حمایت‌های مالی غرب از اوکراین دارد. وی افزود: «من اوکراین را دوست دارم، اما زلنسکی عملکردی وحشتناک داشته است. کشورش ویران شده و میلیون‌ها نفر بی‌دلیل کشته شده‌اند.»
رئیس‌جمهور جدید ایالات متحده خواستار دسترسی کشورش به منابع معدنی اوکراین در قبال کمک‌های مالی و نظامی واشینگتن به کی‌یف شده است، اما زلنسکی می‌گوید که این بحث باید با تضمین‌های امنیتی جدی همراه باشد.
پیشروی نیروهای روسی به سمت معادن بزرگ اوکراین
در این حال گزارش‌ها حاکی از پیشروی نیروهای روسی به سوی ذخایر لیتیوم شوچنکو در اوکراین است. داده‌های وبلاگ نظامی اوکراینی «دیپ استیت» نشان می‌دهد، ارتش روسیه که تاکنون حدود یک پنجم خاک اوکراین را تصرف کرده است به چهار مایلی این معادن رسیده است و نیروهایش از سه جهت مختلف به سمت آن پیشروی می‌کنند.
لیتیوم به دلیل استفاده از آن در بسیاری از صنایع و فناوری‌ها از تلفن‌های همراه گرفته تا خودروهای الکتریکی، یک منبع ارزشمند جهانی است. بر اساس برآوردهای دولت ایالات متحده، اوکراین حدود ۵۰۰ هزار تن ذخایر لیتیوم دارد و ذخایر لیتیوم روسیه نیز دو برابر آن است.
شوچنکو در دونتسک، یکی از چهار استان اوکراینی قرار دارد که مسکو آن را جزو خاک خود می‌داند، اما کی‌یف و قدرت‌های غربی می‌گویند الحاق آن به خاک روسیه غیرقانونی است. معدن شوچنکو یکی از بزرگترین ذخایر لیتیوم در اوکراین است و در عمقی قرار دارد که امکان بهره‌برداری تجاری از آن را فراهم می‌کند.
ادامۀ انتقادات ترامپ از زلنسکی و تأکید بر فشار حداکثری بر ایران
دونالد ترامپ چهارشنبه شب به انتقادهای تند خود علیه ولودیمیر زلنسکی ادامه داد و کارنامۀ کاری رئیس‌جمهور اوکراین را «وحشتناک» توصیف کرد.
آقای ترامپ در سخنرانی خود در آغاز کنفرانسی با حمایت صندوق سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در میامی، بار دیگر به ناخشنودی اوکراین از برگزاری نشست روز دوشنبه میان مقامات ارشد آمریکا و روسیه در ریاض بدون حضور نمایندگان کی‌یف واکنش نشان داد.
دونالد ترامپ گفت اگر زلنسکی «می‌خواست، می‌توانست در نشست ریاض حضور داشته باشد». به گفته رئیس‌جمهور آمریکا، زلنسکی از آمریکا «سوءاستفاده» کرده و آمریکا در دولت جو بایدن دموکرات را به جنگ وارد کرده است.
به گفته دونالد ترامپ، روسیه در «موضع دست بالا» در قبال اوکراین است و اروپا نیز در دستیابی به صلح برای جنگ روسیه در اوکراین شکست خورد.
او از اوکراین ابراز ناخشنودی کرد که قرارداد تنظیم شده برای دسترسی آمریکا به منابع معدنی حیاتی و کمیاب اوکراین را در ازای هزینه‌های کلان مالی آمریکا برای اوکراین، با وجود سفر وزیر خزانه‌داری آمریکا به کی‌یف، «به هم زده» و با وزیر آمریکایی «به نوعی گستاخانه» برخورد کرده است.
او با اشاره به جنگ در خاورمیانه و اروپا گفت: «من صلح می‌خواهم، نمی‌خواهم ببینم همه کشته می‌شوند، ما به مرگ در خاورمیانه و جنگ بین اوکراین و روسیه پایان خواهیم داد» و امیدواریم «به زودی شاهد آتش‌بس» باشیم.
دونالد ترامپ با اشاره به احیای سیاست فشار حداکثری بر جمهوری اسلامی ایران، گفت نه تنها ایران، بلکه کشورهای دیگر نباید به سلاح هسته‌ای دسترسی یابند.
او گفت بازگشت این سیاست در قبال ایران با هدف تحقق صلح است. به گفته رئیس‌جمهور آمریکا، دسترسی و استفاده احتمالی از سلاح هسته‌ای، نباید هرگز اتفاق بیفتد زیرا موجب نابودی جهان خواهد شد.
دونالد ترامپ گفت سران کشورهای هسته‌ای باید این درک را داشته باشند که استفاده از سلاح هسته‌ای غیر قابل قبول است و به از بین رفتن جهان منجر خواهد شد. او گفت در مورد خلع سلاح هسته‌ای (آمریکا و روسیه) در گذشته با ولادیمیر پوتین گفت‌وگوهای «بسیار جدی» داشته و فکر می‌کرد که می‌توان به این هدف رسید.
دونالد ترامپ عربستان را یک سرزمین ویژه با رهبرانی ویژه نامید و گفت به طور خاص از محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان، به خاطر میزبانی «مذاکرات تاریخی» آمریکا و روسیه که «بسیار بسیار خوب پیش رفت»، قدردانی می‌کند.
کنفرانس سه روزه میامی به میزبانی مؤسسه دولتی ابتکار سرمایه‌گذاری‌های آینده سعودی، یک نشست سالانه است که دولت عربستان آن را از سال ۲۰۱۷ برای گردهم آوردن سرمایه‌گذاران، رهبران و مقامات دولتی و بخش خصوصی از سراسر جهان برگزار می‌کند.
