با پایان شمارش آرای انتخابات سراسری گرینلند، احزاب اپوزیسیون به موفقیت غیرمنتظرهای دست یافتند.
حزب راست میانۀ «دموکرات» که طرفدار حرکت تدریجی به سوی استقلال از دانمارک است، توانست با کسب نزدیک به ۳۰ درصد مجموع آرا در صدر قرار بگیرد. این حزب در انتخابات چهار سال پیش، تنها کمی بیش از ۹ درصد از آرای گرینلندیها را بهدست آورده بود.
یِنس فردریک نیلسِن رهبر این حزب، که حالا باید برای تشکیل دولت ائتلافی جدید با سایر احزاب وارد مذاکره شود، با اشاره به رأی و خواستۀ مردم برای «تغییر و گسترش تجارت»، تأکید کرد که «ما بهدنبال استقلال سریع نیستیم، بلکه ابتدا خواستار فراهمشدن مناسب زمینههای آن هستیم».
در همین حال حزب پوپولیست میانۀ «نالِراق»، که خواهان جدایی سریع از دانمارک است هم، با کسب ۲۴.۵ درصد از آرا در جایگاه دوم قرار گرفت.
این در حالیاست که حزب حاکم سوسیال دموکرات و حزب دموکرات «پیشرو»، دیگر حزب عضو ائتلاف حاکم، که هر دو بهدنبال حرکت تدریجی به سمت استقلال از دانمارک هستند، با افتی قابل توجه نسبت به دورۀ قبلی توانستند در مجموع تنها ۳۶ درصد آرای گرینلندیها را کسب کنند. این دو حزب در انتخابات سال ۲۰۲۱ بیش از ۶۶ درصد کل آرا را از آن خود کرده بودند.
موته اِگِد، نخستوزیر فعلی و رهبر حزب سوسیال دموکرات با انتشار متنی در فیسبوک، ضمن تأکید بر احترام به نتایج انتخابات، از آمادگی خود برای بررسی پیشنهادهای تشکیل دولت ائتلافی خبر داد.
در پی استقبال گرینلندیها از انتخابات سهشنبه ۲۱ اسفندماه، زمان اخذ رأی در بسیاری از ۷۲ حوزۀ رأیگیری به مدت نیم ساعت تا ساعت ۸ و نیم شب تمدید شده بود. نزدیک به ۴۰ هزار و پانصد نفر در این جزیرۀ قطبی واجد شرایط شرکت در انتخابات بودند، اما هنوز آمار دقیق تعداد رأیدهندگان اعلام نشده است.
این جزیرۀ بزرگ با جمعیت تنها ۵۷ هزار نفر، در میانۀ یک جدال سیاسی برای تسلط بر قطب شمال گیر افتاده است. تغییرات اقلیمی و آبشدن یخها باعث شده که منابع معدنی غنی گرینلند و قطب شمال قابل دسترستر و آبراههایی قابل کشتیرانی بیشتری گشوده شوند؛ موضوعی که به رقابت در این منطقه دامن زده است.
روسیه و چین مدتهاست که به حضور و فعالیتهای نظامی خود در قطب شمال افزودهاند و ایالات متحده هم از زمان جنگ جهانی دوم یک پایگاه نظامی مهم را در گرینلند در اختیار دارد.
دونالد ترامپ از زمان بازگشت به کاخ سفید بارها خواستار انضمام این جزیرۀ خودمختار تحت کنترل دانمارک، به آمریکا شده است. رئیس جمهور ایالات متحده این موضوع را برای امنیت ملی کشورش، «حیاتی» توصیف میکند؛ موضوعی که از سوی بیشتر گرینلندیها رد میشود.
گرینلند از مدتها پیش مستعمرۀ دانمارک و از سال ۱۹۵۳، بخشی از این کشور بوده است. این جزیره در سال ۱۹۷۹ با تشکیل نخستین پارلمان خود، تا حدی خودمختار شد؛ هرچند در سیاست خارجی، امور دفاعی و اقتصاد همچنان به کپنهاگ وابسته است.
این جزیرۀ وسیع حدود شانزده سال پیش، حق اعلام استقلال از دانمارک از طریق یک همهپرسی را بهدست آورد، اما بهدلیل نگرانی از افت شدید استانداردهای زندگی بدون حمایت دانمارک، هنوز این موضوع را به همهپرسی نگذاشته است.
تکرار خواستۀ دونالد ترامپ برای انضمام دانمارک اما باعث تغییر وضعیت کنونی در این جزیره شده و در کنار رشد غرور ملی اینوئیتهای بومی جزیره، استقلال را به داغترین بحث انتخابات اخیر تبدیل کرد.
دونالد ترامپ ابتدا حاضر به رد توسل به گزینۀ نظامی برای انضمام این جزیره نشده بود؛ موضوعی که باعث نگرانی و حساسیت گرینلندیها شد. اما بعدتر کمی لحن خود را تغییر داد و گفت که ضمن احترام به خواست مردم محلی، «آمادۀ سرمایهگذاری چندین میلیارد دلاری در این جزیره» به شرط پیوستن به ایالات متحده است.
در آخرین مناظرۀ تلویزیونی پیش از انتخابات سهشنبه، رهبران پنچ حزب حاضر در پارلمان گرینلند، همصدا اعلام کردند که به دونالد ترامپ «اعتماد ندارند». اریک یِنسِن رهبر حزب «سیوموت» یا «پیشرو» با تأکید بر اینکه رئیس جمهور آمریکا در تلاش است روی افکار عمومی جزیره تأثیر بگذارد، گفت میتواند «نگرانی و حس ناامنی شهروندان» را درک کند.
موته اگد نخستوزیر گرینلند در گفتوگویی با رادیو دانمارک، پیشنهاد دونالد ترامپ را «غیر محترمانه» خوانده و رد کرد و همزمان از آمادگی برای همکاری با سایر کشورها خبر داد. رهبر حزب سوسیال دموکرات بارها تأکید کرده که گرینلند «فروشی نیست» و خواهان تشکیل ائتلافی گستردهتر برای مقابله با فشارهای خارجی شده است.
نخستوزیر دانمارک هم با اشاره به «فروشی نبودن» گرینلند، تأکید کرده که تصمیمگیری در مورد آیندۀ این سرزمین، بر عهدۀ مردم خود جزیره است.
گرینلند دارای منابع طبیعی سرشار، از جمله برخی مواد معدنی کمیاب و حساس مورد استفاده در صنایع نظامی و خودروهای برقی است.
یک نظرسنجی در کمتر از دو ماه پیش از انتخابات نشان داد که اکثر گرینلندیها از استقلال حمایت میکنند، اما در مورد زمان و سرعت دستیابی به آن همنظر نیستند.