رئیسجمهور جدید آمریکا اقدامات خود در خاورمیانه را با امضای فرمانی برای قرار دادن شبهنظامیان حوثی یمن در فهرست «گروههای تروریستی خارجی» آغاز کرد؛ طبقهبندیای که در دورهٔ ریاستجمهوری جو بایدن لغو شده بود.
مایک پمپئو، وزیر خارجهٔ دولت اول ترامپ، در دیماه سال ۱۳۹۹ حوثیهای یمن را به عنوان «گروه تروریستی خارجی» معرفی کرده بود. اما آنتونی بلینکن، وزیر خارجهٔ دولت آقای بایدن، بهمنماه همان سال، حدود یک ماه پس از آغاز به کار، به دلیل «تسهیل در رساندن کمکهای بشردوستانه به یمن»، نام حوثیها را از فهرست «گروههای تروریستی بینالمللی» و «گروههای تروریستی خارجی» حذف کرد؛ اقدامی که چند سال بعد، از بخشی از آن عقبنشینی کرد و نام این گروه را به «فهرست گروههای تروریست بینالمللی» باز گرداند.
حوثیهای یمن گروهی شورشی هستند که از سوی جمهوری اسلامی ایران حمایت میشوند. این گروه در سال ۲۰۱۴ میلادی، در اقدامی مسلحانه، مناطق وسیعی از یمن از جمله صنعا، پایتخت، را تصرف کرد. این تحول، جنگی خونین را در یمن رقم زد. عربستان سعودی در حمایت از دولت مورد تأیید سازمان ملل در یمن، در راس ائتلافی منطقهای قرار گرفت که چند سال علیه حوثیها جنگید. بیش از دو سال است که آتش این تنش فروکش کرده و نوعی از آتشبس در یمن برقرار شده؛ اگرچه هنوز یمن یکپارچه نشده است.
تهدید امنیت
در بیانیهای که کاخ سفید روز سوم بهمن منتشر کرد، آمده که «اقدامات حوثیها، امنیت کارمندان و غیرنظامیان آمریکایی در خاورمیانه را تهدید میکند، سلامت نزدیکترین شرکای آمریکا در منطقه را در معرض خطر قرار میدهد و ثبات تجارت دریایی بینالمللی را، با چالش مواجه میکند».
چندی پس از آغاز جنگ میان اسرائیل و گروه افراطی حماس در نوار غزه در ۱۵ مهر پارسال، حوثیهای یمن، هدف قرار دادن کشتیهایی که میگفتند با اسرائیل در ارتباط هستند را در دریای سرخ آغاز کردند. آنها همچنین، هر از چند گاهی، موشک و پهپاد به سوی اسرائیل شلیک میکنند.
حوثیها مدعی هستند که این اقدامات را با هدف حمایت از فلسطینیها انجام میدهند.
ایالات متحده در دولت آقای بایدن یک ائتلاف دریایی را رهبری کرد که با هدف مقابله با تهدیدهای حوثیها تشکیل شد. ارتش آمریکا همچنین به صورت دورهای، زیر ساختهای نظامی حوثیها را در یمن بمباران کرد.
در بیانیهٔ کاخ سفید پس از صدور فرمان اجرایی دونالد ترامپ آمده است: «ایالات متحده برای از میان بردن تواناییهای گروه حوثیها و محروم کردنش از منابع و در نتیجه، متوقف کردن حملاتش علیه آمریکاییها و حملونقل دریایی در دریای سرخ اقدام خواهد کرد».
کاخ سفید افزود این طبقهبندی موجب بازنگری فراگیر در شرکای سازمان ملل و سازمانهای غیردولتی قراردادی که در یمن فعالیت میکنند، خواهد شد.
هدف قرار دادن کشتیهای آمریکایی
در بیانیهٔ کاخ سفید آمده است: «در نتیجهٔ سیاست ضعیف دولت بایدن، حوثیها دهها بار به سوی کشتیهای وابسته به نیروی دریایی آمریکا آتش گشودند و حملات متعددی علیه زیرساختهای غیرنظامی در کشورهای شریک آمریکا انجام دادند. آنها بیش از ۱۰۰ بار به کشتیهای تجاری در حال عبور از تنگهٔ بابالمندب حمله کردند».
فرمان اجرایی دونالد ترامپ از مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، خواسته است که برای اجرایی شدن این طبقهبندی ظرف ۳۰ روز اقدام کند.
پس به اجرا در آمدن این فرمان، آقای ترامپ در دستوری از آژانس ایالات متحده برای توسعهٔ بینالمللی خواهد خواست «با نهادهایی که اقدام به پرداخت کمک به حوثیها کرده یا با تلاشهای بینالمللی برای مقابله با این گروه مخالفت کردند و در برابر تروریسم و نقضهای حوثیها چشم پوشیدند، قطع رابطه کند».
جزئیات طبقهبندی
با فرمان اجرایی دونالد ترامپ، گروه حوثیها در فهرست گروههای تروریستی خارجی (FTO) قرار میگیرد. این گروه از پیش در فهرست گروههای ترویستی بینالمللی (SDGT) قرار داشت.
این دو طبقهبندی، اختلافهایی در چارچوب قانونی و تاثیر دارند. طبقهبندی گروههای تروریستی بینالمللی (SDGT)، دارای تاثیر بیشتری در زمینه بینالمللی است، زیرا داراییهای بینالمللی گروههایی را که در این طبقهبندی قرار میگیرند هدف قرار میدهد و میتوان حوزهٔ تحریمهای اعمالشده بر افراد و سازمانهایی که با این گروهها تعامل دارند را گسترش داد. این طبقهبندی اما از طبقهبندی گروههای تروریستی خارجی (FTO)، انعطافپذیرتر است، زیرا کمکهای بشردوستانه را مستثنی میکند.