وزارت خارجه ایران با انتشار بیانیهای اعلام کرد که ادامه تحریمهای آمریکا و فشار علیه شرکای تجاریاش تغییری در مواضع جمهوری اسلامی ایجاد نخواهد کرد.
این بیانیه روز جمعه ۱۲ اردیبهشت و پس از آن منتشر شد که دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، هشدار داد هر کشور یا شخصی که از ایران نفت بخرد، تحریم خواهد شد و به هیچ وجه نمیتواند با ایالات متحده تجارت کند.
وزارت خارجه ایران در این بیانیه اعلام تحریمهای جدید و فشار بر شرکای تجاری ایران را محکوم و تأکید کرده است که این رفتارها نشانۀ دیگری از محق بودن ایران در «بدگمانی و سوءظن عمیق نسبت به جدیت آمریکا در مسیر دیپلماسی» است.
این بیانیه در عین حال بر «تعهد ایران به مسیر دیپلماسی و اعلام آمادگی برای ادامه مذاکرات» تأکید دارد اما اضافه کرده است که «رویکردهای مبتنی بر تهدید و فشار» را برنمیتابد.
ترامپ روز پنجشنبه با وعدۀ اجرای کامل تحریمها، خواستار تحریم جهانی «هر مقدار» از نفت و فرآوردههای پتروشیمی ایران شد.
او در شبکۀ تروثسوشیال نوشت: «تمام خریدهای نفت یا محصولات پتروشیمی از ایران باید همین حالا متوقف شود!»
ترامپ همچنین هشدار داد: «هر کشور یا فردی که حتی مقدار اندکی نفت یا پتروشیمی از ایران خریداری کند، بلافاصله مشمول تحریمهای ثانویه خواهد شد و به هیچ وجه و هیچ شکلی نمیتواند با ایالات متحده تجارت کند».
مشخص نیست رئیسجمهور آمریکا قرار است چگونه این ممنوعیت را اجرا کند، اما این اظهارات و واکنش وزارت خارجه ایران در حالی مطرح شده که دور چهارم مذاکرات هستهای با ایالات متحده که قرار بود شنبه ۱۳ اردیبهشت در رم برگزار شود، به تعویق افتاده است.
عمان، که نقش میانجی را در این مذاکرات ایفا میکند، دلیل این تأخیر را «دلایل لجستیکی» عنوان کرده و گفته تاریخ جدید «پس از توافق متقابل» اعلام خواهد شد.
وزارت خارجه ایران در بیانیۀ جدیدش با تأکید بر اینکه جمهوری اسلامی ایران ضمن تاکید بر تعهد به مسیر دیپلماسی و اعلام آمادگی برای ادامه مذاکرات، به هیچ عنوان رویکردهای مبتنی بر تهدید و فشار که همگی بر خلاف اصول منشور ملل متحد و حقوق بینالملل بوده و با هدف ضربهزدن به منافع ملی ایران و تضییع حقوق انسانی هموطنان ایرانی طراحی شده است را برنمیتابد
تهران و واشینگتن از ۲۳ فروردین تاکنون سه دور مذاکره برگزار کردهاند که بالاترین سطح تماس میان دو طرف در زمینۀ برنامه هستهای ایران از زمان خروج ترامپ از توافق موسوم به برجام در سال ۲۰۱۵ محسوب میشود.
این مذاکرات پس از آن آغاز شد که ترامپ اسفند پارسال نامهای به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، نوشت و ضمن درخواست مذاکره، نسبت به احتمال اقدام نظامی در صورت شکست دیپلماسی هشدار داد.
ترامپ از زمان بازگشت به ریاستجمهوری، سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران را احیا کرده است. جدیدترین تحریمها علیه ایران نیز ۱۰ اردیبهشت اعلام شد که طی آن هفت شرکت ایرانی و غیرایرانی به خرید و فروش یا حمل فرآوردههای نفتی با منشأ ایران متهم شدند.
تنشها بر سر برنامۀ هستهای ایران پس از خروج آمریکا از توافق برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷ افزایش یافته است؛ توافقی که در ازای محدودسازی فعالیتهای هستهای ایران، تحریمها را کاهش داده بود.
ایران حدود یک سال پس از آن برخی تعهدات هستهای خود ذیل این توافق را کنار گذاشت و سطح غنیسازی اورانیوم را تا ۶۰ درصد افزایش داده که به سطح نظامی بسیار نزدیک است.
گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی نشان میدهد که میزان ذخایر اورانیوم ایران در سالهای اخیر به سطحی رسیده که در صورت غنیسازی ۹۰ درصدی، برای ساخت شش بمب اتمی کفایت میکند.
کشورهای غربی ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی متهم کردهاند؛ اتهامی که تهران همواره آن را رد کرده و تأکید دارد برنامه هستهایاش صرفاً برای اهداف صلحآمیز و غیرنظامی است.