لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۲۰

کتاب در هفته گذشته: شباهت‌های ناگزیر


اردشیر محصص (۱۳۱۷-۱۳۸۷)
اردشیر محصص (۱۳۱۷-۱۳۸۷)
اردشیر محصص، از خلاق‌ترین چهره‌های طنز متعالی و کاریکاتور چند دهه اخیر را از شاخص‌های برجسته هنر و فرهنگ معاصر ایران می‌دانند.

محصص از دهه ۴۰ با انتشار طرح و کاریکاتور و به ویژه کاریکاتورهایی که با عنوان عکس‌های یادگاری منتشر شدند، تعریف تازه‌ای از این ژانر در ایران به دست داد.

از همان دهه ۴۰ بود که آثار او در نشریات معتبر آمریکا و اروپا نیز منتشر و در جهان نیز به عنوان هنرمندی خلاق تثبیت شد که با نگاه تیز و هوشیار و قلم توانای خود اقتدار قدرت مالی، سیاسی و دینی را به مضحکه می‌کشد و در عرصه طنز معتالی و کاریکاتور سبک و روالی متمایز خلق کرده است.

کتاب شباهت‌های ناگزیر تألیف جواد مجابی، شاعر، نویسنده، منتقد و روزنامه‌نویس مطرح ایرانی، که هفته گذشته منتشر شد، کوششی است ارزنده در معرفی زندگی، آثار، سبک و روال اردشیر محصص.

این کتاب یک بار در سال ۱۳۵۲ به چاپ رسید اما چاپ دوم آن با متن‌ها، عکس‌ها و طرح‌های تازه و نامه‌های چاپ نشده‌ای از اردشیر محصص منتشر شده است.

یکی از طرح‌های اردشیر محصص هنرمند ایرانی
اردشير محصص در ۱۳۱۷ در رشت در خانواده‌ای مرفه و با فرهنگ چشم به جهان گشود. تحصیلات دانشگاهی خود را در حقوق در دانشگاه تهران به اتمام رساند اما کار در این عرصه را رها و به هنر روی آورد.

احمد شاملو که روزنامه‌نویسی زبردست نیز بود و در شناخت استعدادهای خلاق هنری شامه‌ای قوی داشت اردشیر محصص را، چون برخی از هنرمندان و نویسندگان برجسته ایرانی، کشف و در نشریه‌ای که سردبیری آن را بر عهده داشت به جامعه فرهنگی ایران معرفی کرد.

نخستین آثار اردشیر محصص در دهه ۴۰ در نشریه کتاب هفته به سردبیری احمد شاملو به چاپ رسید.

محصص پس از تعطیلی کتاب هفته همکاری خود را با روزنامه کیهان ادامه داد. مجموعه معروف عکس‌های یادگاری محصص که به گفته شاملو واقعیت نهفته فرهنگ، جامعه و تاریخ معاصر ما را از منظر هنرمندی خلاق برهنه می‌کند، در کتاب سال کیهان همراه با متنی از احمد شاملو به چاپ رسید.

نخستین مجموعه آثار محصص را سیروس طاهباز در سال ۱۳۵۰ با عنوان کاکتوس در دفترهای زمانه چاپ کرد و محصص پس از آن مجموعه آثاری چون با اردشیر و صورتک‌هایش، اردشیر و هوای توفانی، تشریفات، شناسنامه، لحظه‌ها، وقایع‌اتفاقیه، طرح‌های آزاد، کافرنامه، دیباچه و تبریکات را منتشر کرد.

اردشیرمحصص با روزنامه نیویورک تایمز آمریکا نیز همکاری مستمر داشت. انتشارات میج در آمریکا در سال ۱۹۹۴ دو مجموعه آثار او را با عنوان‌های اردشیر محصص، تاریخی کوتاه و زندگی در ایران منتشر کرد.

حدود ۱۰۰ اثر اردشیر محصص در کتابخانه ملی آمریکا نگهداری می‌شود و مجموعه آثار اردشیر محصص در سال ۲۰۰۶ در موزه هنرهای مدرن نیویورک به نمایش گذاشته شد.

اردشیر محصص، که پس از انقلاب اسلامی به ناچار به آمریکا مهاجرت کرده بود، در سال ۱۳۸۷ در ۷۰ سالگی پس از چند سال بیماری در نیویورک درگذشت.

جواد مجابی، مؤلف کتاب شباهت‌های ناگزیر در ۱۳۱۸ متولد شد. مجابی نیز تحصیلات دانشگاهی خود را در حقوق به پایان رساند اما این عرصه را رها و به روزنامه‌نویسی روی آورد و تا کنون سردبیری نشریات معتبری را بر عهده داشته است.

جواد مجابی از چهره‌های برجسته و فعال کانون نویسندگان ایران و نویسنده، شاعر، منتقد، محقق و روزنامه‌نویسی خلاق و پرکار است و تا کنون بیش از ۵۰ کتاب شعر، داستان، نقد و شناخت‌نامه منتشر کرده است.
XS
SM
MD
LG