لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
یکشنبه ۴ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۰:۰۳

حق زندگی و سلامت


حق زندگی و سلامت
please wait

No media source currently available

0:00 0:01:26 0:00

در ایران روزی نیست که گزارشی در مورد آزار و خشونت علیه کودکان، یا حتی برخوردهای تأدیبی و قضایی با آنها منتشر نشود. گرچه به تازگی مجلس ایران پس از ماه‌ها، کلیات لایحه «حمایت از حقوق کودکان و نوجوانان» را تصویب کرد. کودک کیست و چه حقوقی دارد؟ این مجموعه برنامه به پرسش‌هایی در این زمینه پاسخ می‌دهد.

کودک حق دارد از سلامت فیزیکی و ذهنی برخوردار باشد و حق دارد در صورت بیمار شدن از امکانات بهداشتی و درمانی لازم و مناسب برای هرچه سریع‌تر بهبود یافتن بهره‌مند باشد. شرایط اقتصادی خانواده نباید مانعی برای درمان کودک ایجاد کند. در واقع هیچ عاملی نباید موجب شود که کودک در دسترسی به امکانات بهداشتی و درمانی-دارویی مورد تبعیض واقع شود.

حق بهداشت و درمان مناسب برای کودکان از وظایف دولت‌هاست. دولت باید در قدم اول قوانین حمایتی مناسبی را در راستای بهبود شرایط کودک وضع نماید تا در صورتی که کودک بیمار شد، فارغ از شرایط اقتصادی خانواده امکان دسترسی به بیمارستان، دارو و درمان را داشته باشد. همچنین بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی باید موظف به رسیدگی به شرایط جسمی کودک باشند و هیچ‌گونه تبعیضی در این میان مانع از رسیدگی به وضعیت کودک و تحت درمان قرار گرفتن او نشود.

در این میان شرایط فرهنگی و یا باورهای عامیانه رایج را نیز باید در نظر گرفت. اگر کودک بیمار شد و یا حادثه‌ای برای او رخ داد، بهترین فرد برای تشخیص بیماری و کمک به بهبود شرایط او افراد متخصص در این زمینه مانند پزشک یا پرستار هستند. برخی از درمان‌های عامیانه نه تنها موجب بهبود شرایط کودک نمی‌شوند، بلکه می‌توانند وضعیت او را وخیم‌تر نموده و جان کودک را به خطر بیاندازند.

قوانین پیشگیرانه مانند واکسیناسیون از وظایف خانواده، جامعه و دولت در قبال کودک است.

سلامت به عنوان یک پیش‌شرط ضروری (اساسی) برای حیات، شادی و شکوفایی شناخته شده است. کنوانسیون حقوق کودک، حقوق مربوط به سلامت را به عنوان بخشی از هسته اصلی حقوق اقتصادی و اجتماعی کودک قلمداد کرده است. بنا به تصریح کمیته حقوق کودک، حق سلامت دارای اهمیت حیاتی است، زیرا همه کودکان از حق حیات و رشد ضمن بهره‌مندی از رفاه جسمی، عاطفی و اجتماعی برخوردارند. علی‌رغم دستاوردهای مهمی که از زمان تصویب کنوانسیون حقوق کودک در رابطه با سلامت کودکان به دست آمده است، همچنان چالش‌های جدی در رابطه با سلامت کودکان باقی مانده است.

مطابق ماده ۶ کنوانسیون حقوق کودک، دولت‌های عضو متعهد به تضمین حیات و رشد کودکان از جنبه‌های مختلف جسمی، روانی، اخلاقی، روحی و اجتماعی هستند. کمیته حقوق کودک به صراحت حق سلامت و حیات جنین یا به عبارت دیگر کودکان قبل از ولادت را به رسمیت شناخته و از دولت‌ها می‌خواهد که اقدامات مقتضی برای تامین سلامت مادران در دوران بارداری و دسترسی ایشان به تغذیه و مراقبت‌های درمانی و پزشکی مناسب انجام دهند تا از مرگ و میر کودکان در دوران جنینی پیشگیری شود. از جمله موارد مهم دیگر تسهیل تغذیه نوزادان با شیر مادر است که به عنوان رویه‌ای مطلوب از آن یاد شده است. علاوه بر این کمیته تاکید می‌کند که کیفیت رفتار والدین تاثیر بسزایی بر سلامت کودک دارد.

از منظر کمیته حقوق کودک اصل منع تبعیض در رابطه با دختران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و مانعی برای کشتن نوزادان یا جنین‌های دختر، رویه‌های تبعیض‌آمیز غذا دادن به خردسالان، کلیشه‌های جنسیتی و دسترسی به خدمات قلمداد می‌گردد. البته کمیته تاکید نموده است که باید نیازهای متفاوت دختران و پسران و نیز تأثیر هنجارها و ارزش‌های اجتماعی مرتبط با جنسیت بر سلامت و رشد دختران و پسران مورد توجه قرار گیرد. همچنین باید رویه‌های زیان‌بار مبتنی بر جنسیت و هنجارهای رفتاری در سنت‌ها و عرف‌های مختلف که منجر به نقض حق سلامت کودکان می‌شود، در نظر گرفته شوند.

XS
SM
MD
LG