یکی از پزشکان و مدیران دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید که ایران دومین مصرف‌کننده دارو در آسیا و در جمع بیست کشور پرمصرف جهان است.
منصور رستگارپناه، مدیر امور بین‌الملل و اطلاع‌رسانی دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دوشنبه ۷ مهر در گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) گفت که هر ایرانی به طور میانگین در سال، ۳۴۰ عدد دارو مصرف می‌کند.
به گفته او تحقیقات نشان داده که ۱۰ تا ۱۵ درصد مجموع داروهای کشور بدون مشورت با پزشک مصرف می‌شود که این مقدار بیش از استانداردهای جهانی است.
براساس تحقیقات صورت گرفته در ایران نیمی از مردم در مواقع بیماری به مراکز درمانی مراجعه نمی‌کنند و با مراجعه به داروخانه یا استفاده از داروهای موجود در خانه خوددرمانی می‌کنند.
خوددرمانی یعنی درمان از سوی بیمار بدون مراجعه به پزشک که به صورت مصرف داروهای تجویزی به سلیقه خود بیمار یا تغییر در نحوه مصرف داروهاست.
در این زمینه مدیر امور بین‌الملل و اطلاع‌رسانی دانشکده داروسازی دانشگاه تهران می‌گوید: «تمایل به خوددرمانی در جامعه به شرایط اجتماعی و مهم‌ترین از آن فقر اقتصادی برمی‌گردد که سبب شده بسیاری از خانواده‌ها در پرداخت هزینه پزشکی مشکل داشته باشند.»
به گفته این پزشک، خانواده‌ای که در تهیه ضروریات زندگی خود ناتوان است، هنگام ابتلا به بیماری به جای پرداخت هزینه ویزیت پزشک، سعی می‌کند با مصرف داروهای در دسترس یا با شیوه‌های قدیمی مانند داروهای گیاهی خوددرمانی کند.
آقای رستگارپناه با بیان اینکه ایران در آسیا پس از چین مقام دوم را در مصرف دارو به خود اختصاص داده می‌گوید که مصرف سرانه داروهای تزریقی در ایران در سال گذشته بیش از ۴ عدد بوده که این رقم حدود چهار برابر مصرف سرانه کشورهای در حال توسعه است.
آقای رستگارپناه با بیان اینکه سرانه مصرف دارو در ایران بیش از ۵۰ هزار تومان است، می‌گوید که خوددرمانی سبب بالا رفتن سرانه دارو شده و مشکلات فراوانی را ایجاد می‌کند.
مسکن‌ها، قطره‌های چشمی و آنتی‌بیوتیک‌ها بیشترین میزان مصرف خودسرانه دارو در ایران را دارند.
این در شرایطی است که به گفته پزشکان استفاده از مسکن‌ها به مقدار زیاد و طولانی‌مدت، موجب نارسایی کلیه و کبد انسان خواهد شد.
به گفته آقای رستگار پناه، آنتی‌بیوتیک‌ها به دلیل نوع تاثیر جزو بدترین داروهایی هستند که خودسرانه مصرف می‌شود و در صورت بی‌نیازی بیمار به استفاده از این داروها مقاومت میکروبی در سطح جامعه ایجاد می‌شود.
مصرف خودسرانه و بی‌رویه آنتی بیوتیک‌ها چه به صورت خوراکی و تزریقی در جامعه سبب بروز مقاومت میکروبی و مقاومت دارویی شده و منجر به روی آوردن به آنتی‌بیوتیک‌های قوی و گران‌تر می‌شود.
این در شرایطی است که مهم‌ترین راهکار برخورد با خوددرمانی و کاهش بار اقتصادی وارد آمده بر نظام سلامت کاهش هزینه‌های درمان شامل ویزیت پزشکان و دارو است.
بیمه همگانی، گسترش پوشش بیمه‌ای داروهای گران‌قیمت و پرداختن به عوارض خوددرمانی در رسانه‌ها از دیگر راهکارهای مقابله با معضل خوددرمانی و استفاده بی‌رویه دارو عنوان شده‌است.
