شورای نظامی مصر، روز يکشنبه اعلام کرد که ظرف چهل و هشت ساعت، کابينه تازه ای تشکيل خواهد داد. پيش از اعلام اين خبر، يکی از اعضای ارشد اخوان المسلمين در پارلمان مصر اعلام کرده بود، که تا زمان برکناری کابينه کنونی، جلسات پارلمان برگزار نخواهد شد.
برای بررسی بيشتر اين موضوع، راديو فردا گفتگويی کرده با جنگيز گونای، تحليلگر مسائل مصر در موسسه امور بين الملل در وين.
درباره اهميت اين تصميم جديد شورای عالی نيروهای مسلح چه فکر می کنيد؟
به نظر می آيد که نظاميان نمی خواهند در حال حاضر قدرت سياسی را واگذار کنند. آنچه آنها تلاش می کنند اين است که ثبات را نگه دارند و چنين اقدامی هم در همين راستاست. مطمئنناَ در اين روند هم ارتش و هم اخوان المسلمين بايد امتيازاتی نيز بدهند.
اما من واقعا فکر نمی کنم که شورای عالی نيروهای مسلح حاضر باشد تا سمت های کليدی در کابينه ی تازه را به اخوان المسلمين بدهد مثل وزارت خارجه يا وزارت دفاع. اما به طور کلی موضوع اين است که مصر روند بسيار سختی را در اين انتقال قدرت سپری می کند. شورای عالی نيروهای مسلح اين روند را بيشتر از يک روند سياسی، يک موضوع تکنيکی می بيند.
از آن سو ما شاهد ظهور اسلامگرايان هم سلفی ها هم اخوان المسلمين هستيم، که از آن ايده اوليه خود فاصله گرفته اند، وارد عرصه سياسی شدند و سهم خود را در اين عرصه می خواهند بگيرند. پس از آنکه اسلامگرايان رای بالايی در انتخابات پارلمانی کسب کردند، خواستار مشارکت در روند تشکيل کابينه نيز شدند. اما نظام سياسی مصر آنچنان است که پارلمان چنان قدرتی ندارد، و مهمترين قدرت سياسی در اختيار رييس جمهور است.
برخی تحليلها پس از تصميم شورای عالی نيروهای مسلح برای تشکيل کابينه جديد، به اين سو رفت که اين شورا به خواسته های اسلامگرايان تن داده است. اين همکاری بين اين دو گروه در مصر را چگونه ارزيابی می کنيد؟
راستش من شايد طور ديگری به اين مسئله نگاه کنم. شورای نظامی وقتی قدرت را در دست گرفت، به يک متحد احتياج داشتند و اخوان المسلمين اين متحد بود که محافظه کار است و علاقه ای به انقلاب و تغييرهای سريع ندارد و با نظاميان همکاری کرد. اخوان المسلمين حرکت با ثبات و مستمر ميخواست و اين چيزی بود که با منافع شورای عالی نيروهای مسلح در يک راستا قرار می گيرد. اگرچه در نقاطی منافع و رويکردهای اين دو کاملا از هم جدا می شود و حتی يکديگر را نقض می کند.
آقای گونای، موسسه دولتی الاهرام برای مطالعات سياسی و استراتژيک اخيرا يک نظر سنجی انجام داده و اعلام کرده که نيمی از هواداران اخوان المسلمين در انتخابات پيشين گفته اند که ديگر به شاخه سياسی اين گروه رای نخواهند داد. به نظر شما تا چه حد اين نظرسنجی به واقعيت نزديک است؟
اخوان المسلمين با تشکيل شاخه سياسی آزادی و عدالت، تصميم به ورود به بازی سياست گرفت. و در اين روند سياسی در انتخابات پارلمانی هم رای بالايی آورد و بايد مسئوليتهايی نيز بپذيرد. برای همين اين گروه به نظاميان فشار می آورد که پارلمان هم بايد در روند انتخاب کابينه نقش داشته باشد.
تقاضايی که ارتش آنچنان اهميتی به آن نمی دهد. و از همين روست که رابطه بين اخوان المسلمين و شورای عالی نيروهای مسلح، اگر چه ائتلافی بر مبنای منافع بود، در هفته های اخير سرد شده است. اما موضوع اين است که اين دو نيرو هر دو به هم احتياج دارند. و اخوان المسلمين تا حدی قدرت عالی شورا را می پذيرد تا وقتی که اين گروه هم زير چتر اين شورا باشد. اما اين هم می تواند تغيير کند.
اخوان المسلمين هميشه گفته است که خواهان مشارکت است نه غلبه اما به عنوان يک حزب سياسی شما بايد خواهان کسب مسئوليت شويد حتی اگر نخواهيد غلبه کنيد. اولين قدم در راه چنين تغييری نامزدی يک نفر از اخوان المسلمين در انتخابات رياست جمهوری است، اگر چه پيشتر گفته بودند که نامزدی در اين انتخابات نخواهند داشت. آيا شما تا کنون حزب سياسی ای ديديد که پيروز انتخابات پارلمانی شود اما نخواهد رياست جمهوری را نيز به دست آورد؟ غلبه بخشی از طبيعت فعاليت سياسی است و ما نه تنها در اخوان المسلمين بلکه در سلفی ها هم شاهد تغيير خواهيم بود.
