سفر ایرانی‌ها به خارج از کشور در سه ماه نخست امسال حدود ۶.۵ درصد کمتر از سال قبل شده است. در مقابل ورود اتباع و گردشگران خارجی به ایران حدود ۴۰ درصد بیشتر از مدت زمان مشابه سال گذشته بوده است.
ولی تیموری، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران، در بیان آمار سفرهای ورودی و خروجی در سه ماه نخست سال ۱۳۹۸ از تدوام کاهش آمار سفر ایرانی‌ها به خارج از کشور خبر داده است. این آمار رو به کاهش در پی افزایش نرخ عوارض خروجی، ارز و بلیت هواپیما و از سال ۱۳۹۶ آغاز شده است.
آمار رو به کاهش مسافرت‌های خارجی، در پی افزایش نرخ عوارض خروجی، ارز و بلیت هواپیما و از سال ۱۳۹۶ آغاز شده است.
تنها در زمستان ۹۶ (که البته فصل مسافرت هم نیست) ۳۵۰ هزار ایرانی به ترکیه مسافرت کردند. بنابر اعلام سایت‌های خبری در ایران، این سفر‌ها، بزرگ‌ترین موج مسافرت به ترکیه بوده است. به‌طور متوسط هر مسافر دست کم ۲۰۰ دلار در این کشور هزینه می‌کند.
پس از هر موج افزایش نرخ ارز در ایران، انتقادهایی متوجه علاقمندان به سفرهای خارجی می‌شود. برخی مسئولان سفرهای خارجی ایرانیان را به عنوان امری «لوکس» و مختص «عده‌ای خاص» توصیف می‌کنند، حال آن‌که گزارش‌‌های مختلفی در مورد سفر خارجی اعضای خانواده‌های مقام‌های ارشد نیز منتشر می‌شود.
در این میان برخی کارشناسان اقتصادی طرف گفت‌وگو با رسانه‌های داخل ایران نیز از حامیان کاهش سفرهای خارجی ایرانیان هستند. برای نمونه سعید لیلاز، که راه حل کنترل بازار ارز را کاهش مسافرت خارجی توصیف کرده است.
حال، با افزایش نرخ ارز که بر تمام جنبه‌های زندگی مردم ایران تاثیر گذاشته، کاهش آمار سفر ایرانیان به خارج از کشور عملا در حال تحقق است.
بر اساس آمار اعلام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی، مجموع سفر ایرانی‌ها به خارج از کشور در سه ماه نخست سال یک میلیون و ۷۵۹ هزار و ۷۴۹ نفر بوده که نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، دامنه تغییرات آن منفی ۶.۵۲ درصد شده است.
افزایش نرخ بلیت هواپیما و نیز گران شدن هزینه حمل و نقل عمومیِ جاده ای و ریلی و نیز بالا بودن هزینه اقامت در هتل و مسافرخانه‌ها، ایرانی‌ها را یا از سفر منصرف می‌کند، یا مجبور به اقامت در چادر در فضاهای باز می‌کند.
با وجود اینکه افزایش نرخ ارز و عوارض خروج از جمله عوامل منفی و موثر بر کاهش سفرهای خارجی هستند، گروهی نیز دو عامل را برای افزایش سفرهای داخلی «مثبت» می‌دانند.
اما آمارها از پایین آمدن سفرهای داخلی ایرانیان هم حکایت می‌کنند. افزایش نرخ بلیت هواپیما و نیز گران شدن هزینه حمل و نقل عمومیِ جاده ای و ریلی و نیز بالا بودن هزینه اقامت در هتل و مسافرخانه‌ها، ایرانی‌ها را یا از سفر منصرف می‌کند، یا مجبور به اقامت در چادر در فضاهای باز می‌کند.
با وجود همه این محدودیت‌ها مقاصد مسافرت‌ها نیز به تنوع گذشته نیستند.
پروانه سلحشوری نماینده تهران در مجلس، به سایت خبررسانی مجلس ایران گفته است: «گرانی مسافرت سبب کاهش میزان گردشگری داخلی خواهد شد و می‌تواند به اقتصاد این بخش نیز ضربه وارد کند. همچنین هنگامی که شرایط بد اقتصادی بر خانواده‌ها حاکم می‌شود، اولین موردی که خانواده‌ها دست به حذف آن می‌زنند، اوقات فراغت است و حذف این بخش می‌تواند مشکلات زیادی را در کنار مشکلات اقتصادی به خانواده‌ها تحمیل کند.»
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با بیان اینکه در روزهای نوروز سال ۱۳۹۸ شاهد کاهش ۱۵ تا ۲۰ درصدی مسافر در برخی از مسیرهای داخلی بودیم، به ایسنا گفته است: «شرکت‌های هواپیمایی در پایین‌ترین دامنه نرخی در حال فروش بلیت هستند که این مسئله به خوبی نشان می‌دهد کشش افزایش قیمت‌ها در بازار فروش بلیت هواپیما وجود ندارد».
این اظهارات آقای اسعدی سامانی در حالی است که در چند روز گذشته اخباری مربوط به گران‌فروشی بلیت هواپیما در خبرگزاری‌های ایران منتشر می‌شود، هرچند مسئولان سازمان هواپیمایی کشوری ایران و نیز ایرلاین‌ها، همه را تکذیب می‌کنند.
بالا بودن هزینه‌های سفر می‌تواند برنامه‌های رونق اقتصادی شهرهای محروم را نیز بیش از گذشته با دشواری روبه‌رو کند. عملا زمانی که بلیت هواپیما گران‌تر می‌شود، شهروندان نیز از مسافرت‌های دور خودداری و به دسترس‌ترین نقاط قناعت می‌کنند.
