رهبر جمهوری اسلامی ایران میگوید که مذاکرات ایران با ایالات متحده بر سر پروندهٔ هستهای تهران «در قدمهای اول خوب اجرا شده است».
علی خامنهای که روز سهشنبه ۲۶ فروردین که در دیدار جمعی از مسئولان ارشد قوای سهگانه جمهوری اسلامی سخنرانی میکرد، در عین حال از مقامات خواسته تا مسائل کشور را به گفتوگوها «گره» نزنند و مدعی شده که در دوران برجام، «کشور را شرطی کردیم و همه چیز را منوط کردیم به پیشرفت مذاکرات».
او افزود: «به این گفتوگوها نه به صورت افراطی خوشبین هستیم و نه به صورت افراطی بدبین».
رهبر ۸۵ ساله جمهوری اسلامی ایران گفت: «بالاخره کاری و حرکتی است که تصمیمگیری شده و در قدمهای اول هم خوب اجرا شده است. البته به طرف مقابل خیلی بدبین هستیم اما به تواناییهای خودمان خوشبین هستیم».
دور اول مذاکرات بین تهران و واشینگتن روز ۲۲ فروردین در مسقط، پایتخت عمان، برگزار شد و طرفین آن را «مثبت و سازنده» ارزیابی کردند.
در حالی که گزارش شده بود دور بعدی گفتوگوها در رم، پایتخت ایتالیا، برگزار خواهد شد، اما سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد که دور جدید باز هم در مسقط خواهد بود و روز ۳۰ فروردین انجام میشود.
ایران و شش قدرت جهانی تیرماه سال ۱۳۹۴ بر سر محدود کردن برنامهٔ هستهای تهران در ازای رفع تحریمها توافقی موسوم به «برجام» امضا کردند، اما دولت اول ترامپ در اردیبهشت سال ۱۳۹۷ از این توافق خارج شد و تحریمهای شدیدی علیه ایران وضع کرد.
ایران از آن زمان از تعهدات خود برای کاهش میزان غنیسازی و تولید اورانیوم با غنای بالا عدول کرده است؛ به گونهای که بر اساس آخرین گزارش آژانس بینالمللی، اورانیوم لازم برای تولید شش سلاح هستهای، در صورت افزایش میزان غنیسازی تا ۹۰ درصد، را در اختیار دارد.
مقامهای ایران هرگونه تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای را رد کردهاند.
رهبر جمهوری اسلامی در بخش دیگری از اظهارات خود، با بیان اینکه «مذاکرات ممکن است به نتیجه برسد یا نرسد»، تأکید کرد که «خطوط قرمز برای ما و برای طرف مقابل کاملاً روشن است».
او توضیحی در این زمینه نداد، اما علی محمد نائینی، سخنگوی سپاه پاسداران، روز سهشنبه گفت که «امنیت ملی و قدرت دفاعی و نظامی جزو خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران است که در هر شرایطی درباره آن گفتوگو و مذاکره نمیشود».
دونالد ترامپ در دولت دوم خود که از ژانویه امسال بر سر کار آمده است، کارزار «فشار حداکثری» در دوره پیشین را بار دیگر کلید زده و به تهران هشدار داده که در صورت عدم دستیابی به توافق جدید با ایالات متحده، مشمول تحریمهای ثانویه شده و «بمباران» خواهد شد.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه رئیسجمهور ایالات متحده، که ریاست هیئت آمریکایی را در مذاکرات عمان برعهده دارد، در مورد خواست کشورش از ایران گفت که تهران نیازی به غنیسازی بالاتر از ۳.۶۷ درصد ندارد و محور توافق با آن «راستیآزمایی سطح غنیسازی اورانیوم و همچنین راستیآزمایی ابعاد نظامی برنامه هستهای، از جمله موشکی، خواهد بود».
او نکته دوم حیاتی را «راستیآزمایی ابعاد تسلیحاتی» در برنامه هستهای ایران اعلام کرد و گفت: «این شامل موشکها، انواع موشکهایی که ذخیره کردهاند، و شامل ماشه بمب میشود».
ایران در حال حاضر اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنیسازی میکند که فاصله چندانی با غنیسازی ۹۰ درصدی برای ساخت سلاح هستهای ندارد.