هفته گذشته محمد رسول‌اف که به‌خاطر ساخت فیلم‌های انتقادی به یک سال حبس محکوم شده، در گفت‌و‌گویی به سازمان هنری اوج، وابسته به سپاه پاسداران، اشاره کرد و گفت که بازجویانش گفته‌اند از سازمان اوج هستند.
سازمان هنری اوج نهادی زیر نظر سپاه پاسداران است که، مطابق جهت‌گیری‌های رهبر جمهوری اسلامی ایران، در زمینه تولید محصولات فرهنگی در بخش‌های گوناگون مانند سینما، تئاتر، موسیقی، گرافیک و تبلیغات شهری فعال است.
اظهارنظر آقای رسول‌اف بار دیگر به بحث‌ها درباره وسعت حضور این بخش فرهنگی وابسته به سپاه پاسداران در سینمای ایران را دامن زده و گمان‌های قبلی درباره وجود اراده‌ای برای گسترش دامنه اختیارات و عملکرد بخش سینمایی این سازمان و تبدیل آن به نهاد اصلی و مسلط بر سینمای ایران را تقویت کرده است.
درباره این موضوع و جزئیات بیشتر آن با آقای رسول‌اف گفتوگو کردم و از او پرسیدم بازجویانش چطور به سازمان اوج اشاره کردند؟ محمد رسول‌اف:
«در کمال تعجب خود من در نخستین جلسه بازجویی من که زمان طولانی هم داشت، گروه سه نفره‌ای که مشغول بازجویی بودند، کسی که سرپرست گروه بود همان ابتدای جلسه خودشان را معرفی کردند و گفتند ما از اطلاعات سپاه هستیم، از قرارگاه ثارالله، اوج هم مال ماست، و به عبارتی می‌شود گفت شاید این تعبیر درست نباشد که به ملت بگوییم اوج مستقیماً در انجام بازجویی‌ها و این‌ها دخالت دارد، ولی با کمی دقت متوجه می‌شویم آن نهاد سرمایه‌گذار برای فعالیت‌های اوج همان جایی است که یک بازوی تولید و یک بازوی سرکوب دارد.
به نظر من هویت سازمان سینمایی اوج با یک سازمان فرهنگی که وابسته به قدرت است و ریل‌گذاری‌اش به سمت اهداف قدرت است، این در هر جای دنیا ممکن است، حکومت‌ها بیایند پروپاگاندا کنند... این‌ها که موضوع خاصی نیست خیلی طبیعی است و هرجا و با هر رویکرد ممکن است این نگاه باشد. من با این بخش کاری ندارم. به آن بخشی کار دارم که دست دیگری است: نهاد نظامی، که سرمایه‌های اجرایی اوج را تأمین می‌کند انگار گروهی هستند که آن‌ها این ادعا را دارند.
حالا اگر سازمان سینمایی اوج گمان می‌کند که این تعبیر درست نیست، به نظر من باید توضیح بدهند، اطلاعیه بدهند، بگویند که چرا فکر می‌کنند از نهادهای امنیتی نیستند و این ارتباط را چطور توضیح می‌دهند. این‌ها چیزهایی است که مربوط به سازمان اوج است و آن‌ها باید در این خصوص توضیح بدهند و من هم خیلی خوشحال می‌شوم از این سازمان سینمایی اوج که به هرحال در این کشور دارد فعالیت می‌کند، فعالیت‌های خیلی وسیع و سرمایه‌گذاری‌های خیلی وسیعی در سینما هم می‌کند، بشنوم که آن‌ها هم رفتار نهادهای امنیتی را با افراد فرهنگی و فضای سینما تقبیح کنند، خودشان را واقعاً معرفی کنند و بگویند که در این میان چه کاره‌اند.»
این اظهارات در کنار انتشار اخباری از تولید همزمان فیلم‌های پرهزینه‌ای در سازمان اوج برای نمایش در جشنواره فجر امسال و تمایل و الزام پنهان برخی سینماگران در همکاری با محصولات این سازمان، از گسترده‌تر شدن دامنه اختیارات و عملکرد این بخش سپاه پاسداران در سینما حکایت دارد. محمد رسول‌اف در این باره چنین می‌گوید:
«مگر سپاه پاسداران فقط در حوزه فرهنگ این رفتار را می‌کند؟ مگر در حوزه اقتصاد نمی‌کند؟ مگر در سایر موارد نمی‌کند؟ اتفاقاً به نظر من این اصلاً چیز عجیبی نیست، که یک نهاد نظامی که یک جور خودش را محافظ همه چیز در این مملکت می‌داند، به عرصه‌هایی ورود می‌کند که اصلاً انتظارش نیست.
من انتظار ندارم قرارگاه ثارالله که حتماً یک تعریف سازمانی برای فعالیت‌هایش دارد، بیاید در [حوزه] سینما و مرا بازجویی کند. من انتظار دارم اگر مشکلی در فیلم من هست، وزارت ارشاد مرا بخواهد، صحبت کند، حتی همان آدم‌های ممیزی، سانسورچی‌ها، همان کسانی که به کار سانسور مبادرت دارند، من طبیعتاً با آن‌ها سروکار داشته باشم. ولی وقتی مرا می‌برند در یک مکانی که می‌بینید فضا کاملاً شبه‌نظامی است، این نشان می‌دهد که آن‌ها اتفاقاً دامنه خیلی گسترده‌ای در پیش گرفته‌اند و بخش فرهنگ، یک قسمت از فعالیتشان است.
در حرف‌های آقای روحانی به عنوان رئیس‌جمهور ایران و دیگر دولتمردان هم کم و بیش شکایتی هست از این که نهادهای غیر مسئول در کارشان زیاد دخالت می‌کنند و اختلال ایجاد می‌کنند. بنابراین به نظر من موضوع فقط به نهادهای فرهنگی بستگی ندارد. ولی زشتی این ماجرا، که یک نهاد نظامی به خودش اجازه می‌دهد که تا این اندازه قانون گریز و بی‌رحم رفتار کند، معلوم است که خیلی بیشتر است.»
اتفاقات اخیر درباره حضور همه‌جانبه سپاه پاسداران در سینما با کمترین واکنش از جانب وزارت ارشاد و سازمان سینمایی به عنوان متولیان اصلی فعالیت‌های سینمایی رخ می‌دهد. محمد رسول‌اف این موضوع را چنین تحلیل می‌کند:
«واقعاً من نمی‌دانم که مبادی ورود سازمان سینایی اوج به حوزه فرهنگ از طریق متولی فرهنگ در ایران یعنی وزارت ارشاد است یا آن‌ها هم مبادی خوشان را دارند. من واقعاً نه این مؤسسه اوج را می‌شناسم و نه هیچ. چیزی هم که گفتم نقل قول بود از چیزی که بازجوها عنوان کردند و مدعی بودند.
حالا اگر واقعاً این طور نیست، من انتظار دارم سازمان سینمایی اوج تکذیب کند و بگوید آن کسانی که چنین ادعایی کردند ادعایشان صحت نداشته از نظر سازمان سینمایی اوج. ولی من باز هم تأکید می‌کنم که پیکره‌ای وجود دارد به نام سپاه پاسداران که یک بازویش اوج است، یک بازوی دیگرش انگار نهادی است که شروع می‌کند به قلع‌و‌قمع کردن کسانی که شبیه آن‌ها فکر نمی‌کنند. حالا واقعاً نمی‌دانم که آن‌ها در چه سازوکاری این کار را انجام می‌دهند.»
در کنار سکوت و انفعال وزارت ارشاد و سازمان سینمایی، شماری از سینماگران شناخته‌شده مانند جعفر پناهی، رسول صدرعاملی، رضا درمیشیان، عبدالرضا کاهانی، مهدی کرم‌پور و بهنام بهزادی با انتشار پیام‌هایی در واکنش به صدور حکم زندان برای آقای رسول‌اف نسبت از آن انتقاد کرده‌اند.
برخی نهادهای صنفی مانند کانون کارگردانان و انجمن تهیه‌کنندگان مستند نیز خواستار تجدیدنظر در حکم صادره شده‌اند. در این میان، خانه سینما نیز در بیانیه‌ای از نهادهای قضایی خواسته است تا به گفته این نهاد با بزرگواری از صدور احکامی چون زندان خودداری کنند و اجازه دهند وزارت ارشاد به تخلفات رسیدگی کند؛ موضع‌گیری‌ای که مورد انتقاد آقای رسول‌اف است:
«تشکر خیلی زیاد [می‌کنم] از افراد و اصناف و گروه‌هایی که به نوعی اعلام کردند که با این فضای حاکمیتی نسبت به سینما موافق نیستند؛ مشخصاً از کانون کارگردانان که رفتار مسئولانه‌ای داشتند و من می‌دانم که چقدر برای نشان دادن چنین عکس‌العمل‌هایی تحت فشارند، و [تشکر می‌کنم] از انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند؛
و بسیار متأسفم از متنی که خانه سینما نوشته و واقعاً غم‌انگیز است جایی که باید مهم‌ترین نهاد برای حمایت از یکی از اعضای خودش باشد، نمی‌دانم چرا فکر کرده به جای مطالبه حقوق انسانی و قانونی و دعوت از دستگاه‌های امنیتی و نظامی و قضایی به تبعیت از قانون، یک طور ملتمسانه و از موضع ضعف و ... نمی‌دانم اسمش را چه بگذارم، چون به قدری متن برایم غم‌انگیز بود... ترجیح می‌دهم فقط بگویم خیلی متأسفم، خیلی متأسفم، برای این که نگاهی که خانه سینما به مسئولیت خودش برای حمایت از افراد در صنف دارد..... فقط می‌گویم متأسفم.»
