دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، گفت که پس از اسکان فلسطینیها در مناطق دیگری به جز نوار غزه، آمریکا کنترل این منطقه را بر عهده بگیرد و آن را از نظر اقتصادی توسعه دهد، پیشنهادی که با سیاست چندین دههای واشینگتن در قبال جنگ اسرائیل و فلسطین در تعارض است.
آقای ترامپ پیشنهاد غافلگیرکننده خود را روز سهشنبه ۱۶ بهمن در نشست خبری مشترکی با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در کاخ سفید مطرح کرد.
این پیشنهاد ساعتی پس از دیگر پیشنهاد شوکهکننده او ارائه شد که بر اساس آن خواستار اسکان فلسطینیهای غزه در کشورهای همسایه شده و نوار غزه را «یک مخروبه» خوانده بود.
دونالد ترامپ به خبرنگاران گفت: «ایالات متحده نوار غزه را تصرف خواهد کرد و روی آن کار میکنیم. ما مالک آنجا میشویم و مسئول خنثی کردن تمام بمبهای خطرناک عملنکرده و دیگر تسلیحات در آن خواهیم بود.»
وی افزود: «اگر لازم باشد، همین کار را میکنیم. ما آنجا را تصرف میکنیم و توسعهاش میدهیم. هزاران هزار شغل به وجود میآوریم و در این صورت تبدیل به جایی میشود که تمام خاورمیانه به آن افتخار خواهند کرد.»
رئیسجمهور ایالات متحده سپس در پاسخ به این سئوال که چه کسانی آنجا زندگی خواهند کرد، گفت که خانه «مردم جهان» خواهد شد.
بنیامین نتانیاهو نیز گفت که ترامپ با «طرح ایدههای تازه خارج از چارچوبهای معمول» نشان میدهد که میخواهد تفکرات مرسوم را به چالش بکشد.
خبرگزاری رویترز مینویسد که اما آقای ترامپ به این سئوال پاسخ مستقیم نداد که ایالات متحده چگونه و تحت چه اختیاراتی میتواند نوار غزه را تصرف و آنجا را برای طولانی مدت اشغال کند.
رئیسجمهور ایالات متحده اظهار داشت: «نظر من بر مالکیت طولانی مدت است که طی این مدت ثبات فوقالعادهای را در این منطقه خاورمیانه حاکم کنیم.» وی سپس عنوان کرد که در اینباره با رهبران منطقه صحبت کرده و آنها از چنین ایدهای حمایت کردهاند.
دونالد ترامپ افزود: «من چندین ماه است که به دقت در حال بررسی این ایده هستم.» او همچنین بدون ذکر تاریخی گفت که میخواهد از غزه بازدید کند.
آقای ترامپ ساعاتی قبل از این بار دیگر از اردن، مصر و دیگر کشورهای عربی خواسته بود که فلسطینیهای غزه را بپذیرند و گفته بود که فلسطینیها هیچ گزینه دیگری به جز رها کردن این باریکه ساحلی که اکنون باید بازسازی شود ندارند.
ترامپ اما این بار گفت که از اسکان مجدد «دائمی» فلسطینیها حمایت میکند که گامی جلوتر از پیشنهاد سابقش بود که رهبران کشورهای عربی با آن مخالفت کرده بودند.
یک روز قبل از این، وزرای خارجه پنج کشور عربی و یک مقام ارشد فلسطینی در نامهای مشترک به مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، مخالفت خود را با طرح پیشنهادی دونالد ترامپ برای خارج کردن فلسطینیها از غزه اعلام کردند.
این نامه که امضای وزرای خارجه اردن، مصر، عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی و همچنین حسین الشیخ، مشاور رئیس دولت خودگردان فلسطین را بر خود داشت، میگفت: «بازسازی غزه باید از طریق مشارکت مستقیم مردم غزه انجام شود. فلسطینیها در زمینهای خود زندگی خواهند کرد و به بازسازی آن کمک میکنند.»
واکنشهای جهانی به پیشنهاد ترامپ برای جابهجایی فلسطینیها
در همین پیشنهاد دونالد ترامپ برای جابهجایی فلسطینیان و انتقال آنها به کشورهای همسایه، به سرعت از سوی بسیاری از کشورها از جمله برخی کشورهای متحد آمریکا در اروپا و خاورمیانه رد شد.
استیو رید، وزیر کابینهٔ بریتانیا، روز چهارشنبه ۱۷ شهریور، با «شایسته» خواندن تلاشهای رئیسجمهور آمریکا برای برقراری آتشبس در غزه گفت بریتانیا از راهحل تشکیل دو کشور اسرائیل و فلسطین حمایت میکند و ساکنین اراضی فلسطینی باید به خانههای خود بازگردند.
او در ادامه گفت بازسازی در غزه باید با «حمایت گسترده» از سوی جامعهٔ بینالملل روبرو شود.
وزارت خارجهٔ فرانسه نیز روز چهارشنبه در بیانیهای مخالفت خود را «با هرگونه جابهجایی اجباری جمعیت فلسطینی غزه» اعلام کرد و گفت این مسئله «نقض جدی قوانین بینالملل» است.
کریستوف لیموین، سخنگوی این وزارتخانه، در این زمینه اعلام کرد این پیشنهاد «حمله به آرزوهای مردم فلسطین»، «یک مانع عمده برای راه حل دوکشوری» و «عامل بیثباتی» برای کل منطقه است.
کشورهای مصر، اردن و قطر نیز به عنوان متحدان آمریکا در خاورمیانه، پیشنهاد انتقال مردم فلسطین از غزه را رد کردهاند.
هاکان فیدان، وزیر خارجهٔ ترکیه، نیز در این زمینه گفت: «انتقال اجباری مردم فلسطین، چیزی نیست که ما یا منطقه بپذیریم.»
سخنگوی وزارت خارجهٔ چین نیز مخالفت خود با این مسئله را ابراز کرد و گفت: «چین همواره بر این باور بوده که حکومت فلسطینیها بر فلسطین، اصل اساسی در ادارهٔ غزهٔ پس از جنگ است.»
دفتر محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، نیز با رد این پیشنهاد اعلام کرد: «حقوق مشروع فلسطینیان غیرقابل مذاکره است.»