رئیس برنامه مشترک سازمان ملل در زمینه مقابله با ایدز هشدار داده است که اگر کمکهای آمریکا به طرح بزرگ مبارزه با این بیماری متوقف شده و جایگزین نشود، تعداد مبتلایان تا سال ۲۰۲۹ ممکن است شش برابر شود و مرگومیر افزایش خواهد یافت.
وینی بیانیما روز دوشنبه ۲۲ بهمن در گفتوگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت موارد ابتلا به ایدز در سالهای اخیر کاهش یافته است. در سال ۲۰۲۳ فقط حدود ۱٫۳ میلیون ابتلا جدید شناسایی شده که نشان دهنده کاهشی ۶۰ درصدی از زمان اوج شیوع ایدز در سال ۱۹۹۵ است.
خانم بیانیما افزود که در پی تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر تعلیق یا قطع کامل کمکهای خارجی آمریکا، برآوردهای رسمی نشان میدهد که تا سال ۲۰۲۹ تعداد مبتلایان جدید به بیماری ایدز ممکن است به ۸٫۷ میلیون نفر برسد؛ شمار مرگومیر ده برابر شده و به حدود ۶٫۳ میلیون نفر خواهد رسید و ۳٫۴ میلیون کودک دیگر یتیم خواهند شد.
او در بخش دیگری از مصاحبه گفت: «اگر دولت آمریکا نظرش را تغییر ندهد و در نقش خود به عنوان پیشرو اقدامات برای مبارزه با ایدز تجدید نظر کند، شمار مرگومیرها در حد چشمگیری افزایش خواهد یافت.»
خانم بیانیما تأکید کرد که چنین وضعیتی موجب دامن زدن به بحران، هراس و سردرگمی در بسیاری از کشورهای آفریقایی خواهد شد که قربانیان اصلی ایدز هستند.
او خاطر نشان کرد که نقش و وظیفه او انتقاد از هیچ دولتی نیست ولی از دولت دونالد ترامپ درخواست کرد که کمکهای آمریکا را بهطور ناگهانی قطع نکند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، روز ۱۸ بهمن گفته بود که دولت ایالات متحده به کمکهای خارجی ادامه خواهد داد اما کمکی که «منطقی» و با منافع ملی آمریکا همسو باشد.
آژانس توسعه بینالمللی ایالات متحده که عمدهٔ این کمکها را انجام میدهد دستکم سالانه ۴۰ میلیارد دلار برای مالیاتدهندگان آمریکایی هزینه داشته و دولت آقای ترامپ تأکید دارد که باید بداند کدام یک از طرحهای این نهاد و در چه کشوری از میان یکصد کشوری که در آن فعال بوده، ضرورت دارد.
دولت جدید آمریکا با به مرخصی فرستادن تعداد زیادی از کارکنان آژانس توسعه بینالمللی و تعلیق بخش بزرگی از فعالیت آن، احتمال حذف کلی آژانس و ادغام آن در وزارت خارجه را مطرح کردهاند؛ اما قانونگذاران حزب دموکرات و برخی دیگر چنین ادغامی را نیازمند مجوز کنگره میدانند.
«تعلیق» فعالیتهای بشردوستانه در ۲۰ کشور
در همین حال شورای پناهندگان نروژ، یکی از بزرگترین نهادهای بشردوستانه جهان، روز دوشنبه خبر داد که تحت تأثیر تعلیق کمکهای خارجی آمریکا «ناگزیر خواهد شد» فعالیت خود در حدود ۲۰ کشور را به حالت تعلیق درآورد.
این نهاد در بیانیهای گفت: «برای اولین بار در تاریخ خود مجبوریم فعالیتهای بشردوستانه جاری و اضطراری برای کمک به صدها هزار نفر از قربانیان جنگ، فجایع طبیعی و آوارگی در حدود ۲۰ کشور جهان را تعلیق کنیم.»
«دلیل اتخاذ این تصمیم مهم قطع یا تعلیق بخشهایی از کمکهای دولت آمریکا و عدم پرداخت تعهدات آن برای تأمین هزینه فعالیتهای بشردوستانه ما در سطح جهان است.»
شورای پناهندگان نروژ خاطر نشان کرد که در سال ۲۰۲۴ از طریق طرحهای مورد حمایت آمریکا به حدود ۱٫۶ میلیون نفر کمک بشردوستانه ارائه داده و در سال گذشته میلادی حدود ۲۰ درصد از بودجه ۱۵۰ میلیون دلاری این نهاد را آمریکا تأمین کرده است.
یکی از فعالیتهای این نهاد که تحت تأثیر کاهش حمایت مالی آمریکا قطع شده «کمکهای اضطراری به حدود ۵۷ هزار نفر از ساکنان مناطق نزدیک به جبهههای جنگ در اوکراین» است.
شورای پناهندگان نروژ افزود که «ناگزیر شده بخشی از امدادگران خود در کشورهای مختلف از جمله افغانستان را اخراج و به زودی مجبور میشود کمکهای بشردوستانه حیاتی در بورکینافاسو و سودان جنوبی را متوقف کند.»
انتقاد خیریه واتیکان
همزمان، خیریه جهانی کلیسای کاتولیک نیز روز دوشنبه به شدت از تصمیم دونالد ترامپ برای قطع کمکهای خارجی آمریکا انتقاد کرد و گفت این تصمیم برای کشورهای فقیر و در حال توسعه «پیامدهای فاجعه باری» خواهد داشت.
«کاریتاس اینترنشنال» کنفدراسیونی متشکل از ۱۶۲ نهاد خیریه، امدادرسان و توسعه که مرکز آن در واتیکان است در بیش از ۲۰۰ کشور و قلمرو جهان فعالیت میکند.
بخشی از بودجه این نهادها را آژانس توسعه بینالمللی و سایر نهادهای دولت آمریکا تأمین میکنند.
کنفدراسیون خیریههای وابسته به کلیسای کاتولیک در بخشی از بیانیه خود گفت: «قطع کمکها موجب مرگ میلیونها نفر و محکوم کردن صدها میلیون نفر به تحمل فقر غیرانسانی خواهد شد. ما ناگزیر خواهیم شد در اولویت بندی و اختصاص کمکهای خود تجدید نظر کنیم.»
سرویس کمک رسانی کاتولیک که در آمریکا مستقر است و حدود پنج هزار کارمند دارد، هفته گذشته به آنها اعلام کرد که تحت تأثیر قطع کمکهای دولت آمریکا باید خود را برای بیکارسازی آماده کنند.
حدود نیمی از بودجه ۱٫۵ میلیارد دلاری این نهاد خیریه توسط آژانس توسعه بینالمللی آمریکا تأمین میشود.
دونالد ترامپ در آغاز دور دوم ریاست جمهوری خود در ۲۰ ژانویه امسال دستور تعلیق کمکهای خارجی آمریکا به مدت ۹۰ روز را صادر و اعلام کرده که آژانس توسعه بینالمللی آمریکا، نهادی که کمکهای خارجی را مدیریت میکند باید تعطیل و در وزارت خارجه ادغام شود.
کاخ سفید روز جمعه ۱۹ بهمن اعلام کرد که حدود ۱۰ هزار کارمند آژانس توسعه بینالمللی آمریکا (USAID) به جز کارمندان اصلی را از کار بیکار خواهد کرد. ولی قاضی یک دادگاه فدرال بهطور موقت بخشی از این بیکارسازی گسترده را متوقف کرده است.