فریدون خاوند، اقتصاددان، تحلیلگر اقتصادی و استاد اقتصاد پاریس فرانسه است.
از پنج سال پيش تاکنون، شبح بحران مالی يونان بر فضای منطقه يورو و، در ورای آن، کل اتحاديه اروپا سنگينی ميکند. نشست هايی که طی اين سال ها در سطوح وزيران و يا روسای دولت ها و کشور های اروپايی بر سر کلاف سر در گم بدهی های يونان برگزار شده، بی شمارند. و چه بسا گردهمايی هايی که زير عنوان «آخرين فرصت» و «واپسين تلاش» جريان يافته اند.
بیست و چهارم خرداد ماه، همزمان با دومین سال پیروزی روحانی در انتخابات ریاست جمهوری، و تقریباً در نیمه راه دوران زمامداری چهار سالهای که به او محول شده، بررسی کارنامه رئیس دولت یازدهم در عرصه اقتصادی با اغماض کمتر و موشکافی و انتقاد بیشتر انجام میگیرد. «زنگ تنفس» او دیگر به پایان رسیده و مردم از او حساب و کتاب میخواهند.
نتایج انتخابات پارلمانی ترکیه، که یکشنبه هفتم ژوئن برگزار شد، برای همه کسانی که به آینده توسعه و دموکراسی در این کشور بسیار مهم علاقه دارند، هم مایه آرامش است و هم سرچشمه نگرانی.
جایگاه ایران در خاورمیانه و توان تاثیرگذاری آن بر رابطه قدرتها در این منطقه به تازگی به یکی از جذابترین مباحث در ادبیات روابط بینالمللی بدل شده است.
در تاریخ هفتاد سال اخیر ایران کمتر رویدادی را میتوان یافت که، مستقیم و غیرمستقیم، از نفت و فراز و نشیبهای آن تاثیر نپذیرفته باشد. ایرانیان، در چندین نسل پی در پی، با وسوسه نفت روزگار گذراندند، سیاست و معیشت خود را به جادوی «طلای سیاه» سپردند، و چنان مسحور آن شدند که دیگر چالشها را از یاد بردند.
حسن روحانی از کارنامه اقتصادی دولت خود در سال ۱۳۹۳ خشنود است. رييس جمهوری اسلامی چهارشنبه بيست و هفتم اسفند ماه در حاشيه جلسه دولت به خبرنگاران گفت : «مشکلات اقتصادی پايان نيافته، اما آمار ها و شاخص ها به ما ميگويند که موفقيت های قابل ملاحظه ای داشته ايم.
رسانهها، اعم از ایرانی و خارجی، گزارش مربوط به این توافق را به نقل از هاشم یکه زارع، مدیر عامل گروه صنعتی ایرانخودرو مخابره کردهاند، و تا امروز از سوی مقر پژو در پاریس این خبر تایید یا تکذیب نشده است.
رواداری به معنای آن نیست که همه باورها و ارزشها با هم برابرند و کسی حق ندارد به درستی باورها و برتر بودن ارزشهای خود معتقد باشد. «نسبیگرایی» مطلق، به معنای توجیه همه رفتارها و اعتقادات، کار را به بیتفاوتی میکشاند.
همه انقلاب هايی که طی چند قرن گذشته به جا به جايی نظام های سياسی منجر شدند، در کوتاه مدت آشفتگی هايی را به وجود آورند که طبعا سرمايه گذاری در زير ساخت ها، تداوم فعاليت های توليدی، و بهبود و گاه حتی حفظ رفاه مردم در سطح پيشين را با مشکلات گوناگون روبرو کردند.
فروريزی يورو در برابر دلار آمريکا، با شتابی بيش از آنچه انتظار میرفت، همچنان ادامه دارد. روز گذشته در بازار جهانی ارز، نرخ برابری پول واحد اروپا در برابر اسکناس سبز برای نخستين بار در ۱۲ سال گذشته به يک دلار و ۱۵ سنت کاهش يافت.
بخش نخست اين نوشته به رويداد های اقتصادی در آمريکا و اروپا پرداخت و بر اوجگيری دلار و تاثير آن را بر روابط پولی و بازرگانی بين المللی تاکيد کرد. در بخش دوم، نگاهی می اندازيم به تحولات ديگری که در سال ۲۰۱۴ در صدر رويداد های اقتصادی جهان جای گرفتند، و بر چشم انداز های سال آينده نيز سنگينی میکنند.
واپسين ماه های سال ۲۰۱۴با تکان های کم و بيش سخت اقتصادی همراه بود که تداوم و پيآمد های واقعی آنها را، به احتمال نزديک به يقين، در نخستين ماه های سال آينده ميلادی خواهيم ديد.
ولاديمير پوتين هرگز پنهان نکرده که همچنان بر فروريزی شوروی اشک میريزد و رويای بازسازی امپراتوری بر باد رفته سرخ را در سر میپروراند. او که سقوط شوروی را «بزرگ ترين فاجعه ژئوپوليتيک قرن بيستم» توصيف کرده، در تمام دوران زمامداری مطلق خود بر روسيه، در مقام نخست وزير يا بر کرسی رياست جمهوری، همواره تلاش کرده است «دوران طلايی» نظام دو قطبی را باز گرداند و روسيه را، بار ديگر، به ابر قدرتی همتراز ايالات متحده آمريکا بدل کند.
آنچه در بازار جهانی نفت میگذرد، بازندگان و برندگان فراوان دارد که نمیدانند باخت و بردشان تا کی ادامه خواهد يافت. بازارها سرگردانند و، از آنها سرگردانتر، موسسات پرآوازه ای که در ارزيابی درجه خطر پذيری تخصص دارند، ولی هيچيک از آنها نتوانست سقوط شديد نفت را در نيمه دوم سال جاری ميلادی پيش بينی کند.
سقوط نامنتظره بهای نفت که این روزها در صدر رویدادهای اقتصادی جهان قرار گرفته، برگ تازهای است که بر داستان طولانی این ماده اولیه افزوده میشود.
جمله «سفره مردم کوچکتر شدهاست» این روزها به گونههای مختلف در رسانههای تهران تکرار میشود. در اینجا و آنجا میخوانیم که شمار حاشیهنشینان شهرها رو به افزایش میرود، کسری بودجه خانوارها بیشتر میشود و بخشی از طبقه متوسط ایران به جمع فقیران میپیوندند.
بهای سبد نفتی سازمان کشور های صادر کننده نفت (اوپک) پنجشنبه بيست و سوم اکتبر به زير هر بشکه هشتاد و دو دلار رسيد که ۲۸ دلار کم تر از ميانگين بهای اين کالا در سال ۲۰۱۲ ميلادی است. برای کشور های صادر کننده نفت، به ويژه آنهايی که بودجه و در آمد صادراتی شان با نوسانات بهای طلای سياه گره خورده، سقوط بيست و پنج در صدی بهای اين کالا نسبت به دو سال گذشته، که تازه بخش بسيار مهم آن طی پنج ماه گذشته اتفاق افتاده، يک شوک مهم اقتصادی است.
در گفتوگوی تلویزیونی ۲۱ مهرماه خود، حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی، بر موفقیت دولتش در مهار تورم و خروج از رکود تاکید کرد و افزود: «بنده این پیروزی بزرگ اقتصادی را به ملت بزرگ ایران تبریک میگویم.»
بررسی و چشم انداز اقتصاد جهانی در گزارش صندوق بین المللی پول و جلسه بررسی آن با شرکت نمایندگانی از کشورهای مختلف جهان از جمله ایران، موضوع گفت وگوی رادیو فردا با فریدن خاوند، تحلیلگر اقتصادی است.
خاورمیانه و شمال آفریقا بیش از بیش در کام تنشهای ژئوپولیتیک فرو میغلطند، ولی در همان زمان بهای نفت، در یک حرکت کاملا متناقض، پایین و پایینتر میرود.
بیشتر