فریدون خاوند، اقتصاددان، تحلیلگر اقتصادی و استاد اقتصاد پاریس فرانسه است.
هيچ يک از بحران های اقتصادی دو قرن اخير، به اندازه بحران سال ۲۰۰۸ ميلادی، ابعاد جهانی نيافتند.<br>
چهارشنبه، بيست و دوم اکتبر، در پی تکاپوی بی سابقه شماری از رهبران غرب، سخنگوی کاخ سفيد آمريکا اعلام کرد که روز پانزدهم نوامبر آينده، در رابطه با بحران مالی بين المللی، نشستی مرکب از سران «گروه بيست» در واشينگتن برگزار خواهد شد.
<p>نشست اضطراری سازمان کشور های صادر کننده نفت (اوپک)، که جمعه بيست و چهارم اکتبر در وين برگزار ميشود، پاسخ طبيعی اعضای اين سازمان به چرخشی است ناگهانی که طی حدود سه ماه، بهای طلای سياه را از مرز بشکه ای ۱۵۰ دلار به پيرامون ۷۰ دلار فرو کشيد. </p>
<p> بحران مالی سال ۲۰۰۸ ميلادی، که آمريکا و اروپای غربی را در بر گرفت و خطر گسترش آن به قدرت های نوظهور همچنان وجود دارد، در تاريخ اقتصادی جهان به منزله رويدادی بسيار مهم به ثبت خواهد رسيد. </p>
<p>گزارش غلامرضا مصباحی مقدم، رييس کميسيون اقتصادی مجلس به نشست مشترک دولت و قوه مقننه، که شبانگاه يکشنبه هفتم مهر ماه برگزار شد، از شکاف عظيمی پرده بر می دارد که ميان هدف های برنامه پنجساله چهارم و عملکرد دولت محمود احمدی نژاد رييس جمهوری اسلامی وجود دارد. </p>
<p>در حالی که بحران مالی به اتحاديه اروپا رسيده و خطر گسترش آن به آسيا نيز وجود دارد، رای غافلگير کننده مجلس نمايندگان ايالات متحده عليه طرح هنری پالسون وزير خزانه داری آمريکا برای بيرون آوردن بانک های اين کشور از دشواری های شديد، محافل اقتصادی و سياسی جهان را حيرت زده کرد. </p>
سازمان تجارت و توسعه ملل متحد (آنكتاد) هر سال گزارشى منتشر مى كند درباره سرمايه گذارى خارجى در جهان كه مهم ترين منبع بين المللى در زمينه اين فعاليت اقتصادى است.
<p>سخنرانی بيست و سوم سپتامبر محمود احمدی نژاد، رييس جمهوری ايران، در شصت وسومين نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، پيامی بود خطاب به سران کشور ها «برای ساختن دنيايی روحانی، پاک، آزاد و عادلانه.» او «قدرتمندان بی اخلاق» را سرزنش کرد و از انسان هايی سخن گفت که در درون خود به عدالت و اعتدال رسيده اند.</p>
<p>در همه قطب های صنعتی جهان، استقلال بانک مرکزی از همان اعتباری برخوردار است که استقلال دستگاه قضايی و يا اصل تفکيک قوا. </p>
در پی اعلام طرح بسيار پر دامنه دستگاه رهبری ايالات متحده آمريکا برای بيرون آوردن نظام بانکی اين کشور از بحران بی سابقه ای که در آن فرو رفته است، شاخص های سهام در مهم ترين کانون های مالی جهان به ويژه اروپا در روز جمعه جهش هايی کم سابقه را تجربه کردند.
به گفته نمايندگان محافل كسب و كار تهران، تحريم هاى اقتصادى عليه جمهورى اسلامى هزينه سنگينى را بر كالا هاى وارداتى ايران تحميل مي كند. تازه ترين گزارش گمرك جمهورى اسلامى درباره بازرگانى خارجى ايران نشان مي دهد كه ميانگين بهاى هر تن كالاى وارداتى كشور در پنج ماهه نخست سال جارى خورشيدى به ۱۴۵۴ دلار رسيده كه ۴۳۷ دلار بيش از ميانگين هر تن كالاى وارداتى در مدت زمان مشابه سال گذشته است . اين افزايش چهل و سه در صدى، تنها در فاصله يكسال، از چه عواملى منشا گرفته است؟ شمارى از ناظران اين افزايش را به تورم جهانى نسبت داده و مي گويند كه با توجه به جهش بهاى نفت و مواد غذايى در سطح بين المللى و رشد تورم در شمار زيادى از كشورهاى جهان در چند ماه گذشته، بهاى كالاهاى وارداتى ايران نيز بالا رفته است.
با اعلام ورشكستگى «لمان برادرز»، يكى از پر آوازه ترين بانك هاى سرمايه گذارى در ايالات متحده آمريكا، بحران مسكن در اين كشور كه از حدود يكسال پيش آغاز شد، ابعادى تازه به خود گرفت و زلزله اى به وجود آورد كه با عبور از اقيانوس ها، كانون هاى بزرگ مالى در اروپا و آسيا را نيز به شدت تكان داد.
نرخ هر دلار آمريکا در بازار آزاد ارز تهران طی يک ماه گذشته با افزايشی آرام، ولی کم و بيش دائمی به ۹۹۰ تومان رسيده است و احتمالا در آينده نه چندان دور، مرز يک هزار تومان را پشت سر خواهد گذاشت.
اوج گيری نقدينگی و، در همان حال، کمبود شديد آن برای واحد های توليدی، تناقض بزرگی است که اين روزها، محافل اقتصادی تهران را به خود مشغول کرده است.
<p>پيشنهاد شگفت آور محمد جهرمی وزير کار و امور اجتماعی جمهوری اسلامی در مورد برکناری همزمان خود او و طهماسب مظاهری، رييس کل بانک مرکزی، از تداوم و حتی تشديد کشمکش ميان چهره های اقتصادی دولت نهم خبر می دهد. </p>
<p>چهل و نهمين نشست سازمان کشور های صادر کننده نفت (اوپک) ، که سه شنبه نهم سپتامبر در وين برگزار می شود، ماموريت دارد در شرايطی بسيار حساس بر سر چگونگی دفاع از منافع اعضای سازمان تصميم بگيرد، و در همان حال، مسئوليت خود را در قبال اقتصاد جهانی و مصرف کنندگان انرژی، از ياد نبرد. </p>
شمس الدين حسينی، وزير امور اقتصادی و دارايی جمهوری اسلامی، روز سه شنبه، 13 شهريورماه، تاييد کرد مجمع تشخيص مصلحت نظام طرحی را بررسی ميکند که در صورت تصويب آن، نهادی زير عنوان «صندوق توسعه ملی» به جای «حساب ذخيره ارزی» تاسيس خواهد شد.
در حاشيه همايش بانکداری اسلامی که يکشنبه، دهم شهريور ماه، در تهران ادامه يافت، طهماسب مظاهری رييس کل بانک مرکزی بار ديگر از «سه قفله کردن» خزانه اين نهاد سخن گفت، اصطلاحی که از ديدگاه او، به معنای کاهش برداشت بانک ها است از منابع بانک مرکزی تا جلوی افزايش باز هم بيشتر نقدينگی، که پيامد ناگزير آن بالا گرفتن تب قيمت ها است، گرفته شود .
<p>در نوزدهمين همايش بانکداری اسلامی با محوريت نقش بانک ها در آزاد سازی اقتصاد، که شنبه نهم شهريور ماه در تهران برگزار شد، علی اکبر ناطق نوری، رييس سابق مجلس شورای اسلامی و رييس کنونی دفتر بازرسی آيت الله خامنه ای رهبر انقلاب گفت مسئولان کشور خصوصی سازی و آزاد سازی اقتصاد را باور ندارند. </p>
در گزارشی که روز سه شنبه، بيست و ششم اوت، انتشار يافت، بانک جهانی می گويد که در فاصله سال های ۱۹۸۱ تا ۲۰۰۵ ميلادی، ۵۰۰ تا ۶۰۰ ميليون نفر از مردم جهان از فقر مطلق خارج شده و نسبت فقيران مطلق به کل جمعيت جهان، از ۵۲ در صد به ۲۶ در صد کاهش يافته است.
بیشتر