رئیسجمهور ایالات متحده میگوید اگر جمهوری اسلامی از برنامه تسلیحات هستهای خود دست نکشد، اسرائیل «رهبری» حملهٔ نظامی احتمالی علیه ایران را به دست خواهد داشت.
دونالد ترامپ این اظهارات را سه روز پیش از نشست برنامهریزی شده آخر هفته مقامهای آمریکایی و ایرانی در عمان بیان کرد.
او روز چهارشنبه ۲۰ فروردین افزود: «اگر نیاز به اقدام نظامی باشد، ما دست به این اقدام خواهیم زد. اسرائیل به وضوح در این امر مشارکت جدی خواهد داشت. آنها هدایت حمله را برعهده خواهند داشت. ولی هیچکس ما را هدایت نمیکند، اما ما کاری را که میخواهیم انجام میدهیم».
آقای ترامپ در مورد انتظارات خود از نشست روز ۲۳ فروردین در عمان گفت که جدول زمانی قطعی برای دستیابی به نتیجه در این مذاکرات ندارد.
رئیسجمهور آمریکا تصریح کرد: «وقتی مذاکرات را شروع میکنید، باید ببینید آیا آنها خوب پیش میروند یا نه. و من فکر میکنم نتیجه این خواهد بود که آنها خوب پیش نمیروند. لذا این فقط یک احساس است».
او در هفتههای اخیر به تهران هشدار داده بود که بهتر است برای دستیابی به توافقی تازه در مورد برنامه هستهایش وارد مذاکره با واشینگتن شود، وگرنه هدف تحریمهای ثانویه قرار خواهد گرفت و «بمباران خواهد شد».
آقای ترامپ اسفند پارسال گفته بود که نامهای به علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، فرستاده و پیشنهاد گفتوگو داده است. مقامهای ایرانی در آن زمان اعلام کردند که تهران تحت فشار و تهدید وارد مذاکره نخواهد شد. اما تهران سرانجام موافقت کرد که در عمان با نمایندهٔ ویژهٔ ترامپ در امور خاورمیانه مذاکره داشته باشد.
آمریکا به طور فزایندهای نگران ذخایر اورانیوم ایران است که به گفته آژانس بینالمللی انرژی اتمی، مواد لازم برای غنیسازی در سطح ۹۰ درصد و ساخت چند سلاح اتمی را در اختیار دارد.
تهران میگوید هیچ برنامهای برای ساخت سلاح اتمی ندارد و اهداف برنامه هستهایش «صلحآمیز» است. با این حال، علی لاریجانی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، روز ۱۱ فروردین گفت که در صورت اقدام نظامی آمریکا یا اسرائیل علیه ایران، «مردم فشار میآورند» و ساخت بمب اتمی «توجیه ثانویه پیدا میکند».
ایالات متحده و دیگر قدرتهای جهانی در تیرماه ۱۳۹۴ به یک توافق هستهای بلندمدت و جامع موسوم به «برجام» دست یافتند که غنیسازی اورانیوم توسط ایران را در ازای لغو تحریمهای اقتصادی محدود کرد. اما آقای ترامپ در سال ۱۳۹۷ آمریکا را از توافق هستهای خارج کرد و آن را «بدترین توافق تاریخ» خواند.
رئیسجمهور آمریکا روز چهارشنبه در ادامه گفت: «میخواهم ایران عالی باشد. تنها چیزی که آنها نمیتوانند داشته باشند سلاح هستهای است. آنها این را میدانند».
ساعاتی پیش از این اظهارات، مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، بار دیگر گفت که تهران «به دنبال ساخت بمب هستهای نیستند» و حتی چشمانداز سرمایهگذاری مستقیم آمریکا در جمهوری اسلامی را در صورت دستیابی کشورها به توافق مثبت دانست.
آقای پزشکیان با اشاره به رهبر جمهوری اسلامی گفت که علی خامنهای «هیچ مخالفتی با سرمایهگذاری آمریکاییها در ایران ندارد».
ایران و آمریکا در دوران ریاستجمهوری جو بایدن در سال ۲۰۲۱ مذاکراتی را به صورت غیرمستقیم با هدف احیای برجام در وین انجام دادند. اما این گفتوگوها و سایر مذاکرات بین تهران و کشورهای اروپایی نتوانست به هیچ توافقی دست یابد.
در همین حال، وزارت خزانهداری آمریکا روز چهارشنبه تحریمهای جدیدی را علیه برنامه هستهای ایران وضع کرد.
پنج نهاد و یک شخص مستقر در ایران به دلیل حمایت از برنامه هستهای تهران در فهرست تحریمها قرار گرفتهاند.