وبلاگ انتخابات آمریکا

وقتی در آخرین روزهای خردادماه، دونالد ترامپ، میلیاردر نیویورکی از آسانسوری در «برج ترامپ» پایین آمد تا در جمع گروه کوچکی از کارمندانش، قصد خود را برای تصدی پست ریاست جمهوری آمریکا اعلام کند، جب بوش در اروپای شرقی در حال دیدار با رهبران عالی‌رتبه این کشورها و مذاکرات دیپلماتیک بود!

در آن روز، جب بوش، برادر کوچکتر جرج دبیلو بوش رئیس‌جمهور سابق، پسر یک جرج بوش دیگر، آن هم رئیس‌جمهور سابق، فرماندار سابق ایالت فلوریدا و بخت اصلی جمهوریخواهان برای تصدی مقام ریاست جمهوری بعد از باراک اوباما محسوب می‌شد.

و در آن زمان اگر کسی پیش‌بینی می‌کرد که جب بوش، فقط سه هفته در مبارزات درون حزبی جمهوریخواهان دوام می‌آورد، و در عوض این ترامپ است که پیشتاز خواهد بود، خیلی‌ها فکر می‌کردند طرف دیوانه است!

جب بوش حتی تا اواخر تیرماه در تمام نظرسنجی‌ها محبوب‌ترین نامزد این حزب بود و همزمان برخی درباره اثرات مخرب آنچه «دموکراسی موروثی» می‌خواندند، هشدار می‌دادند.

اما وقتی روز شنبه نتایج انتخابات مقدماتی ایالت کارولینای جنوبی اعلام شد، کمر کمپین جب بوش چنان شکست که او با بغض در برابر دوربین‌های تلویزیونی گفت که از رقابت کنار می‌کشد.

در واقع مهم‌ترین نتیجه انتخابات درون حزبی جمهوریخواهان در ایالت کارولینای جنوبی همین کناره‌گیری جب بوش بود. وگرنه پیروزی قاطع دونالد ترامپ، همان بود که از تیرماه در نظرسنجی‌ها تکرار می‌شد. ترامپ همیشه با فاصله قابل توجهی در ایالت کارولینای جنوبی از رقبایش پیش بود.

(اگر می‌خواهید بدانید که چرا این ایالت برای جب بوش تا این حد مهم بود و بعد از نتیجه نامناسب، از رقابت کناره‌گیری کرد، مطلب قبلی من را در این وبلاگ بخوانید که پیش از انتخابات این ایالت نوشته بودم.)

دومین نتیجه مهم انتخابات روز شنبه، دوم شدن مارکو روبیو بود؛ کسی که در تلاش است تا بین کمپین خودش و کمپین بیل کلینتون در سال ۱۹۹۲، تشابهاتی پیدا کند و مانند او به دنبال لقب «The comeback kid» است. (بیل کلینتون در رقابتهای درون حزبی دموکراتها در سال ۹۲ در ابتدای کار در هیچ ایالتی اول نشد، اما آرام آرام بعد از سه‌شنبه بزرگ موفق شد آرای بیشتری را جلب کند و در نهایت نه تنها به نامزد حزبش تبدیل شد، بلکه رقیب حزب مقابل را هم در انتخابات اصلی شکست داد و رئیس‌جمهور شد.)

مارکو روبیو با دوم شدن در کارلینای جنوبی، بیش از هر زمان دیگری این بخت را دارد که به نامزد محبوب کله‌گنده‌های حزب جمهوریخواه تبدیل شود و بخش اصلی حمایت مالی حامیان حزب را نیز از آن خود کند.

در میان گروهی که از سوی اعضای تثبیت شده حزب جمهوریخواه حمایت می‌شوند، به جز روبیو تنها جان کیسیک باقی مانده که در کارولینای جنوبی، پنجم شد. ولی آقای کیسیک اصولاً قید کمپین در کارولینای جنوبی را زده بود و این روزها در ایالت‌هایی بود که در روز سه‌شنبه هفته آینده، انتخابات درون حزبی در آن به شکل همزمان برپا خواهند شد.

یکی از مهم‌ترین امیدهای نامزدی مانند مارکو روبیو این است که طرفداران بوش از اینجا به بعد به او رأی بدهند و بدین ترتیب آرای او آنقدر افزایش پیدا کند که بتواند از ترامپ پیشی بگیرد.

هر چند که ترکیب جمعیتی ایالت‌های پیش‌رو، شباهتی به یکدیگر و ایالت‌های پیشین ندارند، اما هنوز برخی ناظران معتقدند که کناره‌گیری نامزدهای مورد حمایت هسته اصلی جمهوریخواهان، به نامزد نهایی (که تا الآن یا ربیو خواهد بود یا کیسیک) کمک خواهد کرد.

تد کروز، نامزد محبوب لایه‌های مذهبی حزب جمهوریخواه نیز سایه به سایه روبیو در کارولینای جنوبی رأی آورد و سوم شد. و او نیز نشان داد که هنوز در این رقابت مدعی است و تا کناره‌گیری راه درازی در پیش دارد.

حالا چشم جمهوریخواهان به ایالت نواداست. در این ایالت، نامزد مورد نظر از طریق برپایی گردهمایی‌های حزبی در روز سه‌شنبه هفته جاری برگزار خواهد شد. در نظرسنجی‌های این ایالت نیز دونالد ترامپ اول است. اما حالا همه منتظرند تا نتیجه کناره‌گیری جب بوش و موفقیت مارکو روبیو را در این آرا ببینند. بعد از نوادا، نبرد بزرگ در سه‌شنبه بزرگ (۱۱ اسفند) رخ خواهد داد.

نفس راحت کلینتون

شور فوق‌العاده کمپین برنی سندرز در ایالت نوادا در روز شنبه، به در بسته رأی‌دهندگان سیاهپوست و لاتین برخورد کرد و هیلاری کلینتون در این ایالت پیروز شد.

البته کلینتون برای ماه‌ها در نظرسنجی‌های این ایالت با فاصله اول بود، اما ناگهان بعد از پیروزی سندرز در نیوهمشایر، ورق نظرسنجی‌ها برگشت و سندرز صعود کرد.

کار به جایی رسیده بود که حتی دست‌اندرکاران کمپین کلینتون نیز در شبکه‌های اجتماعی از دشواری‌های کمپینشان در ایالت نوادا سخن می‌گفتند و اینکه رقابت در آنجا نزدیک است.

اما در نهایت وقتی که تکلیف نتایج گردهمایی‌های حزبی روشن شد، کمپین کلینتون نفس راحتی کشید. آنها بردند.

این میان پیروزی در نوادا برای کلینتون، یک موفقیت بزرگ نیست. چرا که همه انتظارش را می‌کشیدند. اما اگر او در آنجا شکست می‌خورد، آن وقت همه از یک شکست بزرگ حرف می‌زدند.

ایستگاه بعدی حزب دموکرات، انتخابات مقدماتی ایالت کارولینای جنوبی است که در روز شنبه هفته آینده برگزار خواهد شد و وضعیت آن ایالت نیز کمابیش شبیه به نواداست. یعنی همه انتظار دارند که کلینتون در آنجا پیروز شود.

او اگر پیروز شود، انتظارات را برآورده کرده. اما اگر به هر دلیلی در این یک هفته ورق برگردد و او شکست بخورد (که احتمالش کم است)، آن وقت یک شکست بزرگ در کارنامه‌اش ثبت می‌شود.

با توجه به اینکه انتخابات دموکرات‌ها در کارولینای جنوبی تنها سه روز قبل از سه شنبه بزرگ برگزار می‌شود، چنین شکستی می‌تواند تبعات سهمگینی برای کمپین کلینتون به دنبال داشته باشد.

تا اینجای کار تکلیف سه ایالت برای هر دو حزب روشن شده است. و نتیجه نهایی درباره اینکه چه کسی می‌ماند و چه کسی می‌رود، هنوز تفاوت خارق‌العاده‌ای با نخستین انتخابات ندارد.

فردای آن انتخابات، پنج نفر خودشان را به عنوان بخت‌های اصلی نامزدی انتخابات ریاست جمهوری تثبیت کردند: ترامپ، روبیو و کروز از حزب جمهوریخواه. کلینتون و سندرز از حزب دموکرات. هنوز هر پنج نفر این گروه این بخت را دارند که در نهایت نامزد انتخابات ریاست جمهوری و بعد هم رئیس‌جمهور بعدی آمریکا بشوند.

برخی می‌گویند انتخابات درون حزبی جمهوریخواهان در ایالت «کارولینای جنوبی» که روز شنبه هفته آینده برگزار خواهد شد، برای کمپین انتخاباتی جب بوش، نبرد مرگ و زندگی است! و او اگر این‌بار نتواند نتیجه قابل قبولی به دست بیاورد، بیش از هر زمانی تحت فشار قرار خواهد گرفت تا قید نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری را بزند و کنار بکشد.

کمپین انتخاباتی جب بوش در حالی به وضعیت احتضار در آمده که در گذشته‌ای نه چندان دور او بخت اصلی جمهوریخواهان برای حضور در انتخابات امسال توصیف می‌شد و در نظرسنجی‌ها با فاصله از رقبایش پیش بود. تا اینکه دونالد ترامپ آمد و نه تنها همه بحثهای مربوط به انتخابات را قبضه کرد، بلکه خیلی سریع جب بوش را به قعر جدول فرستاد.

یکی از نخستین گامهای ترامپ برای پیروزی در انتخابات، تبدیل کردن جب بوش به دشمن شماره یک و نبرد رو در رو با او بود. و در زد و خوردهای کلامی این دو نفر، ناگهان یک جمله ترامپ، چونان برچسبی همیشگی بر پیشانی بوش چسبید! او گفت که جب بوش «انرژی» کافی برای ریاست جمهوری ندارد. و این جمله جادویی نفس کمپین جب بوش را برید.

و حالا که مبارزات درون حزبی جمهوریخواهان برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶، به ایستگاه سوم رسیده، مجموعه‌ای از عوامل در هم تنیده موجب شده تا جب بوش بیش از هر زمانی زیر فشار باشد.

اول از همه وضعیت او در دو ایالت نخست، بسیار ناامید کننده بوده. او در ایالت آیووا تنها دو و هشت دهم درصد از آرا را به دست آورد؛ حتی کمتر از رند پال (که الان کنار کشیده) و بن کارسون (که در حال حاضر در قعر جدول است).

در ایالت نیوهمشایر نیز بزرگترین پیروزی جب بوش این بود که با فاصله کمی بالاتر از مارکو روبیو چهارم شد؛ با ۱۱ درصد آرا.

در کمپین بوش در حالی این ۱۱ درصد پیروزی توصیف شد که برای کمپین مارکو روبیو، ۱۰ و شش دهم درصد آرا یک شکست بزرگ بود.

فارغ از این دو نتیجه ناامید کننده، مساله احتمال نامزدی احتمالی دونالد ترامپ نیز یکی دیگر از دغدغه‌هایی است که سیاستمداران بانفوذ حزب جمهوریخواه را واداشته تا به فکر راه‌حل باشند.

این گروه از جمهوریخواهان تثبیت شده (که عموما عضو کنگره یا فرمانداران ایالت‌‌ها هستند)، در جریان انتخابات درون حزبی‌شان از سه نامزد حمایت می‌کنند: جب بوش، مارکو روبیو و جان کیسیک.

برخی معتقدند که اگر از میان این سه تن، دو نفر به نفع نفر سوم کنار بکشد، به احتمال زیاد آن نفر سوم از ترامپ آرای بیشتری کسب خواهد کرد. هر سه این نامزدها می‌خواهند که آن نفر سوم باشند و دو نفر دیگر کنار بکشند.

اینکه چه کسی کنار بکشد، به نتیجه مبارزات درون حزبی و وضعیت نامزدها در نظرسنجی‌ها ارتباط دارد.

در نظرسنجی‌ها که وضعیت جب بوش هیچ تعریفی ندارد و عموما پشت سر مارکو روبیو قرار می‌گیرد. می‌ماند انتخابات درون حزبی.

این میان ایالت کارولینای جنوبی، برای شخص جب بوش اهمیت مضاعف دارد. و علت این اهمیت مضاعف هم محبوبیت خانواده بوش در این ایالت است. کارولینای جنوبی از معدود ایالت‌های آمریکایی است که جرج بوش، برادر بزرگتر جب بوش در آنجا همواره محبوب باقی ماند. او اگر در چنین ایالتی نتواند از پس رقیبی مانند روبیو یا کیسک بربیاید، چگونه می‌تواند به نامزدی تبدیل شود که سرانجام توانایی شکست نامزد دموکرات‌ها را داشته باشد؟

شاید مجموعه همین عوامل موجب شد تا جب بوش در آستانه انتخابات کارولینای جنوبی، آخرین تیر خشاب تبلیغات خود را شلیک کند: جرج بوش؛ رئیس جمهور سابق که از فردای روز ترک کاخ سفید خانه‌نشین شد و مهمترین خبر مرتبط با او، نمایشگاه نقاشی‌اش بود.

جرج بوش بعد از ماهها که کمپین تبلیغاتی جب بوش برای گرفتن نامزدی جمهوریخواهان آغاز شده، سرانجام از کنج انزوا خارج شد و در یک سخنرانی تبلیغاتی پرشور برای برادر کوچکترش در این ایالت حاضر شد.

اگر نتیجه انتخابات کارولینای جنوبی همانگونه باشد که نظرسنجی‌های این ایالت تا الان نشان می‌دهند، این احتمال وجود دارد که جب بوش ناچار شود فعلا با رویای ریاست جمهوری خداحافظی کند و پروژه به قدرت رسیدن سومین «بوش» دستکم برای چهار سال و چه بسا برای همیشه به تاخیر بیافتد.

اما در عین حال همین انتخابات کارولینای جنوبی این پتانسیل را دارد که به نقطه عطف کمپین جب بوش تبدیل شود و نه تنها او را به رقابت بازگرداند، بلکه به فرصتی تبدیل شود تا کمپینش اوج بگیرد. برای اینکه چنین اتفاقی بیافتد، جب بوش باید دستکم در این انتخابات سوم شود.

همه چیز در روز شنبه (۲۰ فوریه، اول اسفند) روشن خواهد شد.

حیرت در نوادا

قدم بعدی حزب دموکرات در روز شنبه در ایالت نوادا برداشته خواهد شد؛ جایی که پیش‌بینی می‌شد هیلاری کلینتون به آسانی پیروز شود و خودش را برای انتخابات کارولینای جنوبی آماده کند.

اما نه! در این دوره از انتخابات که ساده‌ترین پیش‌بینی‌ها هم می‌توانند به سرعت غلط از آب در بیایند، پیش‌بینی پیروزی آسان کلینتون در نوادا هم از هر زمانی سخت‌تر شده است.

در واقع هسته اصلی مبارزات درون حزبی دموکرات‌ها، تحت تاثیر پیروزی قابل توجه برنی سندرز در ایالت نیوهمشایر قرار گرفته و موقعیت این سناتور خبرساز را به شکل قابل توجهی تغییر داده است؛ تا آنجا که در آخرین نظرسنجی‌ها، هر دو نامزد در موقعیتی برابر قرار گرفته‌اند و دیگر از پیشتازی خیره‌کننده هیلاری کلینتون خبری نیست!

بر اساس نظرسنجی مشترک «تارگت پوینت / واشنگتن فری بیکن»، هر دوی این نامزدها ۴۵ درصد آرا را در ایالت نوادا به دست خواهند آورد.

نتیجه نظرسنجی شبکه CNN هم کمابیش همین است: هیلاری کلینتون ۴۸ درصد و برنی سندرز ۴۷ درصد.

این آمار اگر در نهایت به واقعیت تبدیل شوند، نشانه بسیار روشنی خواهند بود که سندرز بیش از هر زمانی برای پیروزی در مبارزات درون حزبی دموکراتها شانس دارد، چرا که او در تمامی نظرسنجی‌های ایالت نوادا قبل از انتخابات نیوهمشایر، با فاصله بسیار زیاد از هیلاری کلینتون عقب بود.

به بیان دیگر، گویا تاثیر روانی پیروزی سندرز در نیوهمشایر بسیار بیشتر از آنچه بوده که برخی پیش‌بینی می‌کردند و اگر وضعیتی مشابه در کارولینای جنوبی نیز تکرار شود، آن وقت باید با هیجانی مصاعف منتظر نتایج روز سه شنبه بزرگ (اول مارس، ۱۱ اسفند) بود. هر چند که حتی در فردای سه‌شنبه بزرگ هم پیش‌بینی برنده نهایی دموکرات‌ها دشوار خواهد بود و این احتمال وجود دارد که مبارزات سندرز-کلینتون برای هفته‌های متوالی ادامه پیدا کند.