جمعه هفته گذشته، بیست نفر -به گفته مقام‌های ایرانی- قاچاقچی مواد مخدر، به اتهام خرید، فروش و نگهداری انواع مواد مخدر اعدام شدند.
یک روز پس از آن در روز شنبه، خبرگزاری فارس که اسامی این بیست نفر را منتشر کرد، آنان را «سوداگران مرگ» و «قاچاقچیان بین‌المللی مواد مخدر» نامیده و سن آنان را بین ۳۵ تا ۴۸ سال اعلام کرده است.
سازمان‌های مدافع حقوق بشر می‌گویند که ایران به لحاظ اجرای مجازات اعدام، پس از چین مقام دوم دنیا را داراست.
اندکی پس از اعلام این خبر، سوئد در یکی از اولین اقدامات خود به عنوان رئیس دوره‌ای جدید اتحادیه اروپا روز یکشنبه در بیانیه‌ای این اعدام‌ها را شدیدا محکوم کرد.
سوئد به نمایندگی از اتحادیه اروپا خواسته است تا «مقامات ایران برای حذف کامل مجازات اعدام ادامه خواهد داد و تا زمان لغو این نوع مجازات که تمام احکام اعدام در ایران به حال تعلیق درآید.»
اما گذشته از درخواست‌های بین‌المللی این اعدام‌ها چه کمکی به جلوگیری از وقوع جرم می‌کند؟
در گفت‌وگویی با محمدعلی دادخواه، حقوقدان و از فعالان مدنی در ایران، درباره تاثیرات اجتماعی این اعدام‌ها پرسیده است.
محمد علی دادخواه: اعدام يک ناهنجاری در جامعه ايجاد می‌کند، نظم و نسق جامعه و حيات اجتماعی را دچار خلل کرده و خشونت را ترويج می‌کند. برای اين که ما يک جامعه ملايم، متعادل و همراه با رفق و مدارا داشته باشيم، بايد از اين ناهنجاری‌ها هر چه بيشتر جلوگيری کنيم.
فهرستی که خبرگزاری فارس روز شنبه منتشر کرده شامل اسامی ۲۰ نفر از اعدام شدگان است که اتهام همه آنها در ارتباط با مواد مخدر بوده است. با اين مجرمان چگونه بايد رفتار شود که هم اينها به مجازات برسند و هم اعدامی صورت نگيرد؟
تکليف و وظيفه قوه قضاييه بازپروری و اصلاح مجرمين است. مگر ساير کشورها مبادرت به اعدام می‌کنند، ما هم می‌توانيم بر مبنای راه و روش ديگران اقدام کنيم.
ضمن اين که پيشينه و نگرش انسانی ما اين است که همواره انسان را اصلاح و باز آفرينی کنيم. به قول ناصر خسرو « خلق يک‌سره نهال خدای‌اند، هيچ از اين نهال نه بشکن و نه برکن». هر انسانی را که اعدام می‌کنيم بار عظيمی از هزينه‌هايی که برای او صرف شده به هدر داده‌ايم و روش فرزانگی ايجاب نمی‌کند به اعدام متوسل شويم. ما بايد اين افراد را باز بيافرينيم.
می گويند طبق قوانين مجازات اسلامی و قوانين شرع، کسی که مرتکب قتل شده بايد قصاص شود. با اين افراد بايد چگونه برخورد شود اگر اعدام نشوند؟
اتفاقا اين استنباط درست نيست. در زمان جاهليت رسم اين بود که اگر يک نفر از قبيله‌ای يک نفر از قبيله ديگر را به قتل می‌رساند، آنها تمام افراد قبيله را مورد هجوم قرار می‌دادند. در اسلام اين دستور آمد که بيش از يک نفر را نکشيد و گرنه در اسلام هم توصيه بر اين است که اول عفو کنيد، چون انسان بايد خدايی شود و بر اساس صفات لايزال الهی ما همواره بايد لطف، مهر، عشق و انسان گرايی داشته باشيم نه خشم، غضب، هدم، تجاوز و تخريب را و نگرش خدايی نگرش انسان‌گرايانه است.
بسيار غم انگيز است که ايران در فهرست اعدام‌های جهان پس از چين قرار دارد، يعنی بيشترين اعدام در دنيا پس از چين. از ياد نبريم که جمعيت ما به اندازه سر ريز جمعيت چين هم نيست.
نظر شما خلاف نظر مقام های قضايی است که می‌گويند اعدام روی کاهش جرم و جنايت تاثير می‌گذارد؟
کافی است ما آمار هر سال را ببينيم، آيا جرم و جنايت کاهش يافته است؟ اگر اين طور بود که بايد با اولين گروه اعدام‌ها، سال بعد اعدامی وجود نداشت، در حالی که آمار اعدام‌ها رشد تزايدی داشته است.
ما نبايد فراموش کنيم که انسان اصلاح شده می‌تواند الگوی اصلاح ديگران باشد.
یک روز پس از آن در روز شنبه، خبرگزاری فارس که اسامی این بیست نفر را منتشر کرد، آنان را «سوداگران مرگ» و «قاچاقچیان بین‌المللی مواد مخدر» نامیده و سن آنان را بین ۳۵ تا ۴۸ سال اعلام کرده است.
سازمان‌های مدافع حقوق بشر می‌گویند که ایران به لحاظ اجرای مجازات اعدام، پس از چین مقام دوم دنیا را داراست.
اندکی پس از اعلام این خبر، سوئد در یکی از اولین اقدامات خود به عنوان رئیس دوره‌ای جدید اتحادیه اروپا روز یکشنبه در بیانیه‌ای این اعدام‌ها را شدیدا محکوم کرد.
سوئد به نمایندگی از اتحادیه اروپا خواسته است تا «مقامات ایران برای حذف کامل مجازات اعدام ادامه خواهد داد و تا زمان لغو این نوع مجازات که تمام احکام اعدام در ایران به حال تعلیق درآید.»
اما گذشته از درخواست‌های بین‌المللی این اعدام‌ها چه کمکی به جلوگیری از وقوع جرم می‌کند؟
بیشتر بخوانید:
در گفت‌وگویی با محمدعلی دادخواه، حقوقدان و از فعالان مدنی در ایران، درباره تاثیرات اجتماعی این اعدام‌ها پرسیده است.
محمد علی دادخواه: اعدام يک ناهنجاری در جامعه ايجاد می‌کند، نظم و نسق جامعه و حيات اجتماعی را دچار خلل کرده و خشونت را ترويج می‌کند. برای اين که ما يک جامعه ملايم، متعادل و همراه با رفق و مدارا داشته باشيم، بايد از اين ناهنجاری‌ها هر چه بيشتر جلوگيری کنيم.
فهرستی که خبرگزاری فارس روز شنبه منتشر کرده شامل اسامی ۲۰ نفر از اعدام شدگان است که اتهام همه آنها در ارتباط با مواد مخدر بوده است. با اين مجرمان چگونه بايد رفتار شود که هم اينها به مجازات برسند و هم اعدامی صورت نگيرد؟
تکليف و وظيفه قوه قضاييه بازپروری و اصلاح مجرمين است. مگر ساير کشورها مبادرت به اعدام می‌کنند، ما هم می‌توانيم بر مبنای راه و روش ديگران اقدام کنيم.
ضمن اين که پيشينه و نگرش انسانی ما اين است که همواره انسان را اصلاح و باز آفرينی کنيم. به قول ناصر خسرو « خلق يک‌سره نهال خدای‌اند، هيچ از اين نهال نه بشکن و نه برکن». هر انسانی را که اعدام می‌کنيم بار عظيمی از هزينه‌هايی که برای او صرف شده به هدر داده‌ايم و روش فرزانگی ايجاب نمی‌کند به اعدام متوسل شويم. ما بايد اين افراد را باز بيافرينيم.
می گويند طبق قوانين مجازات اسلامی و قوانين شرع، کسی که مرتکب قتل شده بايد قصاص شود. با اين افراد بايد چگونه برخورد شود اگر اعدام نشوند؟
اتفاقا اين استنباط درست نيست. در زمان جاهليت رسم اين بود که اگر يک نفر از قبيله‌ای يک نفر از قبيله ديگر را به قتل می‌رساند، آنها تمام افراد قبيله را مورد هجوم قرار می‌دادند. در اسلام اين دستور آمد که بيش از يک نفر را نکشيد و گرنه در اسلام هم توصيه بر اين است که اول عفو کنيد، چون انسان بايد خدايی شود و بر اساس صفات لايزال الهی ما همواره بايد لطف، مهر، عشق و انسان گرايی داشته باشيم نه خشم، غضب، هدم، تجاوز و تخريب را و نگرش خدايی نگرش انسان‌گرايانه است.
بسيار غم انگيز است که ايران در فهرست اعدام‌های جهان پس از چين قرار دارد، يعنی بيشترين اعدام در دنيا پس از چين. از ياد نبريم که جمعيت ما به اندازه سر ريز جمعيت چين هم نيست.
نظر شما خلاف نظر مقام های قضايی است که می‌گويند اعدام روی کاهش جرم و جنايت تاثير می‌گذارد؟
کافی است ما آمار هر سال را ببينيم، آيا جرم و جنايت کاهش يافته است؟ اگر اين طور بود که بايد با اولين گروه اعدام‌ها، سال بعد اعدامی وجود نداشت، در حالی که آمار اعدام‌ها رشد تزايدی داشته است.
ما نبايد فراموش کنيم که انسان اصلاح شده می‌تواند الگوی اصلاح ديگران باشد.
