در حالى كه شوراى امنيت براى اتخاذ دور تازه اى از تحريم ها عليه ايران آماده مى شود، مدير كل آژانس بين‌المللى انرژى اتمى، در آغاز نشست فصلى شوراى حكام، بار ديگر از دولت ايران خواست تا با آژانس همكارى بيشترى داشته باشد.
دكتر بهروز بيات، كارشناس امور اتمى و مشاور مستقل آژانس بين المللى انرژى اتمى، درباره موارد اختلاف نظر آژانس با جمهورى اسلامى می گوید:
بهروز بيات: از گزارش آخر آژانس كه چند روز پيش منتشر شد، اين طور بر مى آيد كه موارد عديده اى است، فكر مى كنم چهار مورد باشد، كه آژانس و ايران اختلاف نظر دارند راجع به كاربرد ان پى تى.
به طور مشخص به اين ترتيب است كه ان پى تى يك قرارداد كلى و عمومى است و آژانس بر مبناى قرارداد ان پى تى با كشورهاى مختلف توافق هاى جداگانه امضا مى كند به نام توافق همه جانبه.
طبق اين توافق همه جانبه كه ايران امضا كرده در وهله نخست اين است كه كشورها به محض اينكه تصميم بگيرند يك پروژه هسته اى راه بياندازند، مثلا پروژه نزديك قم...
سايت فردو را مى گوييد؟
بله. فردو، بايد به آژانس خبر بدهند. يا يك نمونه ديگر بگويم. وقتى شروع كردند به غنى سازى بيست درصدى بايد اين را از قبل به آژانس خبر بدهند.
دولت جمهورى اسلامى ايران بر اين عقيده است كه اينها ۱۸۰ روز قبل از وارد كردن مواد راديو آكتيو به آن تاسيسات بايد اطلاع دهند. حالا اين دو برخورد متفاوت است.
آژانس تاكيد دارد به طور مشخص راجع به پروتكل و مى گويد كه ايران قرارداد را امضا كرده و در سال ۲۰۰۷ توافق همه جانبه را به هم زده. امضايش را پس گرفته. اما اتفاقاتى كه در رابطه با پروتكل افتاده، قبل از اين تاريخ بوده. و وقتى از دولت ايران پرسيدند دولت ايران گفت كه اين جزو تعهدات ما نيست و ما جواب نمى دهيم.
آقاى بيات، اين اختلاف ها كه تازگى ندارد. در گذشته هم مديركل آژانس بارها و بارها به اين اين گونه اختلافات اشاره كرده و يا آقاى البرادعى هم اشاره كرده بودند. آقاى آمانو هم در گزارش قبلى به اين موارد پراخته بودند. فكر مى كنيد چه ضرورتى بوده كه مدير كل آژانس در گزارش خود زبان تندی به کار گیرد؟
اين موضوع هميشه مطرح بوده. در زمان رياست آقاى البرادعى هم وی هميشه به موارد اختلاف اشاره می کرد. در زمانى كه آقاى آمانو آمد اين اندكى گسترش يافت.
بايد توجه داشته باشيم كه افزايش غناى اورانيوم تا ۲۰ درصد اتفاق جدى ترى است و مى تواند به عنوان حركتى به سوى توليد اورانيومى كه قابل استفاده در سلاح هسته اى باشد، مطرح شود.
يك وقتى هم حوصله گردانندگان سازمانى سر مى رود و چون آژانس خودش بازوى اجرايى ندارد، طبعا بازوى اجرايى اش شوراى امنيت سازمان ملل است.
با توجه به اينكه توافقى به وجود آمده كه قطعنامه تحريم ايران مطرح شود و به احتمال قوى تصويب می شود، طبعا اين هم هنگامى است كه آژانس به شوراى امنيت پناه ببرد. از اينجا مى شود تا حدودى تفسير كرد كه چرا زبان آژانس تغيير كرده.
بايد توجه داشته باشيد كه دبيركل قبلى حداكثر کوشش خود را كرد كه يك توافق مسالمت آميز آبرومندانه بين طرفين صورت گيرد. ولى ديديم كه دولت ایران در آخرين لحظه زير پيشنهاد خودش زد. پيشنهادى كه كرده بود براى تعليق غنى سازى اورانيوم.
الان دوباره اين موضوع مطرح شده ولى به احتمال قوى ديرهنگام است و ديگر اهميت خود را از دست داده است، چون اهميت عملى ندارد.
دكتر بهروز بيات، كارشناس امور اتمى و مشاور مستقل آژانس بين المللى انرژى اتمى، درباره موارد اختلاف نظر آژانس با جمهورى اسلامى می گوید:
بهروز بيات: از گزارش آخر آژانس كه چند روز پيش منتشر شد، اين طور بر مى آيد كه موارد عديده اى است، فكر مى كنم چهار مورد باشد، كه آژانس و ايران اختلاف نظر دارند راجع به كاربرد ان پى تى.
به طور مشخص به اين ترتيب است كه ان پى تى يك قرارداد كلى و عمومى است و آژانس بر مبناى قرارداد ان پى تى با كشورهاى مختلف توافق هاى جداگانه امضا مى كند به نام توافق همه جانبه.
طبق اين توافق همه جانبه كه ايران امضا كرده در وهله نخست اين است كه كشورها به محض اينكه تصميم بگيرند يك پروژه هسته اى راه بياندازند، مثلا پروژه نزديك قم...
سايت فردو را مى گوييد؟
بله. فردو، بايد به آژانس خبر بدهند. يا يك نمونه ديگر بگويم. وقتى شروع كردند به غنى سازى بيست درصدى بايد اين را از قبل به آژانس خبر بدهند.
دولت جمهورى اسلامى ايران بر اين عقيده است كه اينها ۱۸۰ روز قبل از وارد كردن مواد راديو آكتيو به آن تاسيسات بايد اطلاع دهند. حالا اين دو برخورد متفاوت است.
آژانس تاكيد دارد به طور مشخص راجع به پروتكل و مى گويد كه ايران قرارداد را امضا كرده و در سال ۲۰۰۷ توافق همه جانبه را به هم زده. امضايش را پس گرفته. اما اتفاقاتى كه در رابطه با پروتكل افتاده، قبل از اين تاريخ بوده. و وقتى از دولت ايران پرسيدند دولت ايران گفت كه اين جزو تعهدات ما نيست و ما جواب نمى دهيم.
آقاى بيات، اين اختلاف ها كه تازگى ندارد. در گذشته هم مديركل آژانس بارها و بارها به اين اين گونه اختلافات اشاره كرده و يا آقاى البرادعى هم اشاره كرده بودند. آقاى آمانو هم در گزارش قبلى به اين موارد پراخته بودند. فكر مى كنيد چه ضرورتى بوده كه مدير كل آژانس در گزارش خود زبان تندی به کار گیرد؟
اين موضوع هميشه مطرح بوده. در زمان رياست آقاى البرادعى هم وی هميشه به موارد اختلاف اشاره می کرد. در زمانى كه آقاى آمانو آمد اين اندكى گسترش يافت.
بايد توجه داشته باشيم كه افزايش غناى اورانيوم تا ۲۰ درصد اتفاق جدى ترى است و مى تواند به عنوان حركتى به سوى توليد اورانيومى كه قابل استفاده در سلاح هسته اى باشد، مطرح شود.
يك وقتى هم حوصله گردانندگان سازمانى سر مى رود و چون آژانس خودش بازوى اجرايى ندارد، طبعا بازوى اجرايى اش شوراى امنيت سازمان ملل است.
با توجه به اينكه توافقى به وجود آمده كه قطعنامه تحريم ايران مطرح شود و به احتمال قوى تصويب می شود، طبعا اين هم هنگامى است كه آژانس به شوراى امنيت پناه ببرد. از اينجا مى شود تا حدودى تفسير كرد كه چرا زبان آژانس تغيير كرده.
بايد توجه داشته باشيد كه دبيركل قبلى حداكثر کوشش خود را كرد كه يك توافق مسالمت آميز آبرومندانه بين طرفين صورت گيرد. ولى ديديم كه دولت ایران در آخرين لحظه زير پيشنهاد خودش زد. پيشنهادى كه كرده بود براى تعليق غنى سازى اورانيوم.
الان دوباره اين موضوع مطرح شده ولى به احتمال قوى ديرهنگام است و ديگر اهميت خود را از دست داده است، چون اهميت عملى ندارد.
