دشمن مشترکی به نام ایالات متحده، ایران و روسیه را با وجود تاریخ پرتنش و بی‌اعتمادی عمیق میان آن‌ها به یکدیگر نزدیک کرده است. اکنون، این دو کشور که از تحریم‌شده‌ترین کشورها در جهان هستند، یک پیمان استراتژیک امضا کرده‌اند که روابط دوجانبه آن‌ها را برای دو دههٔ آینده تعیین خواهد کرد.
این توافقنامه روابط میان تهران و مسکو را که در سال‌های اخیر گسترش یافته بود، عمیق‌تر می‌کند؛ از جمله همکاری‌های آن‌ها در سوریه، جایی که هر دو کشور از رژیم دیکتاتور ساقط شده بشار اسد حمایت می‌کردند و همچنین در اوکراین، جایی که ایران، به‌رغم تکذیب‌های رسمی، برای جنگی همه‌جانبه که کرملین در سال ۲۰۲۲ علیه همسایه‌اش آغاز کرد، پهپادهای ارزان‌قیمت انتحاری به روسیه تحویل داده است.
این توافقنامه که روز ۲۸ دی در دیدار مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، و ولادیمیر پوتین، همتای روس، در مسکو امضا شد، احتمالاً با بی‌اعتمادی مردم ایران مواجه خواهد شد و حتی با تردید برخی سیاستمداران در داخل کشور روبرو خواهد شد که بر این باورند «نمی‌توان به مسکو اعتماد کرد».
اخیراً یکی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، روسیه را به خیانت در سوریه و همسویی با دشمن اصلی ایران، اسرائیل، متهم کرده است.
در سال ۲۰۲۱ نیز محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت ایران که اکنون معاون رئیس‌جمهور در امور استراتژیک است، روسیه را به تلاش برای تضعیف دیپلماسی هسته‌ای با غرب متهم کرد.
توافقنامه جدید شراکت راهبردی دو کشور در شرایطی به امضا می‌رسد که جمهوری اسلامی ایران در یکی از ضعیف‌ترین مقاطع تاریخی خود قرار دارد. اقتصاد ایران ویران و جریان موسوم به «محور مقاومت» به شدت تضعیف شده یا به گفته عده‌ای حتی از بین رفته است.
در همین حال، حکومت ایران با مردمی مواجه است که به طور فزاینده‌ای از چهار دهه سوءمدیریت و ناکارآمدی روحانیون که باعث فقر، سرکوب و حتی قطع گستردهٔ برق در کشوری با منابع عظیم انرژی شده است، خشمگین و ناامید هستند.
امضای توافقنامه «همکاری راهبردی» ایران با روسیه چند روز پیش از مراسم تحلیف دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب ایالات متحده، در واشینگتن انجام می‌شود و مقامات ایرانی، از جمله مسعود پزشکیان، به دولت جدید ترامپ که احتمالاً فشارها بر تهران را افزایش خواهد داد، پیام‌هایی ارسال کرده‌اند.
این توافقنامه بعید است برای جمهوری اسلامی کمک اقتصادی مورد نیاز یا امنیت در برابر تنش‌های فزاینده با اسرائیل در زمانی که گمانه‌زنی‌های زیادی مبنی بر احتمال حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران مطرح می‌شود فراهم سازد.
در حال حاضر، روابط تهران با روسیه تحریم‌ها و انزوای بیشتری برای کشور به همراه داشته و تصویر «حکومت یاغی» حکومت ایران را تقویت کرده است.
این شراکت احتمالاً فشارهای بین‌المللی بیشتری بر ایران وارد کرده و دستیابی به تنش‌زدایی احتمالی با غرب را دشوارتر خواهد کرد.
