چهار روز پس از اظهارات محمدجواد ظریف معاون رئیسجمهور ایران در حاشیه مجمع اقتصادی داووس، حملات منتقدان به دولت مسعود پزشکیان و پیشنهاد مذاکره با دولت جدید دونالد ترامپ افزایش یافته است.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، روز یکشنبه هفتم بهمن در این زمینه گفت کارگزاران نظام با اظهاراتشان «باعث خطای محاسباتی» دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، نشوند.
او در نطق خود، به «مواضع متفاوت از سوی طیفهای مختلف» در جمهوری اسلامی نسبت به بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید اشاره کرد.
قالیباف گفت: «افرادی که به نحوی کارگزار نظام محسوب میشوند باید در اظهارنظرهای خود دقت کنند تا پیامی که به دشمن منتقل میشود، منافع ملی را به خطر نیندازد».
او بدون ذکر نام ظریف، تلویحاً به اظهارات او در داووس اشاره کرد و افزود: «طرح مسائل و اختلافات داخلی در محیطهای بینالمللی تضعیف یکپارچگی ملت ایران در برابر دشمنان خارجی محسوب میشود. برداشت موضع ضعف از نظام مقتدر ایران باعث خطای محاسباتی رئیسجمهور جدید آمریکا و افزایش فشارهای اقتصادی بیشتر بر کشور میشود».
قالیباف مدعی شد مواضعی شبیه مواضع کنونی ظریف، در دورهٔ پیشین ریاستجمهوری ترامپ «نه تنها هیچ گشایشی در پی نداشت، بلکه منجر به خروج آمریکا از برجام» و کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران، شد.
آقای ظریف روز سوم بهمن در سوئیس دربارهٔ دولت جدید آمریکا و سیاست آن در برابر برنامهٔ هستهای جمهوری اسلامی گفت: هیچکدام از کسانی که در دولت پیشین ترامپ موجب خروج آمریکا از برجام شدند در دولت جدید آمریکا حضور ندارند و خواستار آن شد که به گفته او، دولت دوم ترامپ «واقعبینانهتر» در مورد جمهوری اسلامی عمل کند.
او همچنین گفت اگر سعید جلیلی رئیسجمهور ایران شده بود، ممکن بود «جنگی بزرگ» در منطقه شکل بگیرد.
این اظهارات در حالی است که برخی گزارشها حاکی از احتمال احیای «فشار حداکثری» آمریکا علیه جمهوری اسلامی است.
اما علاوه بر قالیباف، برخی دیگر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز علیه ظریف موضع گرفتند.
عبدالحسین روحالامینی، از نمایندگان اصولگرای مجلس، گفت: «بارها از زبان ایشان [ظریف] و برخی مقامات و مسئولین دولتی در خصوص آمادگی مذاکره مستقیم با آمریکا مطرح شده، سخنانی که حاصل آن جز پرروتر شدن طرف خارجی نبود و مصداق آن سخن لغو دبیرکل سازمان ملل نسبت به ایران بود که با واکنش انقلابی و به موقع وزیر محترم امور خارجه همراه شد».
همچنین حمید رسایی چهره تندرو مجلس شورای اسلامی بار دیگر انتصاب ظریف در دولت را «غیرقانونی» خواند و خواستار برخورد مجلس و قوه قضائیه با این موضوع شد.
روز شنبه همچنین گروهی از مخالفان دولت در تجمعی موسوم به «تجمع کفنپوشان» در نزدیکی نهاد ریاستجمهوری در خیابان پاستور شرکت کردند که در جریان آن کامران غضنفری نماینده تهران در مجلس شدیداً به ظریف حمله کرد و مدعی شد که معاون راهبردی رئیسجمهور «پیش از انقلاب با حمایت ساواک به آمریکا رفته بود».
خبرگزاری دولتی ایرنا روز یکشنبه در واکنش به این اظهارات نوشت که غضنفری «با تحریف جملهای از خاطرات ظریف و تعمیم جزء به کل، مغلطه کرده است».
برگزاری این تجمع حتی مورد اعتراض روزنامه اصولگرای «همشهری» قرار گرفت که دربارهٔ آن نوشت: این «باعث میشود حاکمیت قانون در جامعه تضعیف شود و هر کس با داد و فریاد دنبال به کرسی نشاندن حرف خود باشد».
اما مخالفان دولت، اظهارات ظریف درباره حجاب اجباری را نیز دستاویزی برای حمله به او قرار دادند.
آقای ظریف گفته بود که نظام جمهوری اسلامی «تصمیم گرفته» است در مورد حجاب اجباری «به زنان فشار وارد نکند».
حامد داوودی، امام جمعه الموت، در استان قزوین در واکنش به این اظهارات گفت: «تو غلط میکنی از طرف حکومت در داووس حرف میزنی».
محمد منان، نماینده قم در مجلس، نیز با اشاره به سخنان آقای ظریف در داووس گفت که او «حکم مسلم خدا را به سخره گرفته» و خواستار برخورد قوه قضائیه با او شد.
اما به نظر میرسد که حملات به ظریف بر سر حجاب اجباری یک موضوع حاشیهای است و مهمترین نگرانی مخالفان دولت در زمینهٔ احتمال گفتوگو با دولت جدید آمریکاست.
پیشتر نیز شماری از مقامات دولت مسعود پزشکیان چنین احتمالی را مطرح کرده بودند. به عنوان نمونه، علی عبدالعلیزاده، نماینده ویژه رئیسجمهور در توسعه اقتصاد دریامحور، در این زمینه گفته بود که گفتوگو با آمریکا ضروری است.
مخالفان دولت اظهارات عبدالعلیزاده را نگاه «متوهمانه» به روابط بینالملل توصیف کردهاند و میگویند که مذاکره پیشین منجر به برجام شد که مورد قبول آنان نیست.
در چنین شرایطی که دولت پزشکیان تحت فشار منتقدان قرار دارد، تعدادی از فعالان سیاسی در گفتوگو با روزنامه «هممیهن» از دولت خواستهاند که از این حملات نهراسد.
ناصر ایمانی، تحلیلگر سیاسی، به این روزنامه گفته است: «من اصلاً از مخالف و مخالفتها هراسی ندارم. بگذاریم اظهارنظرهای مختلف وجود داشته باشد و این در هر دولتی هم باشد. مگر در دولت قبل افرادی نبودند که مخالف دولت بودند؟»
با این حال، احمد زیدآبادی روزنامهنگار و زندانی سیاسی پیشین هشدار داده که اگر در نتیجهٔ چنین مخالفتهایی پزشکیان نیز به سرنوشت محمد خاتمی و حسن روحانی دچار و دولتش ناکارآمد شود، انتخاب او به عنوان رئیسجمهور بلاوجه بوده است.