برخی از کاربران ایرانی در شبکه‌های اجتماعی در روزهای گذشته با ادبیاتی نژادپرستانه و حاکی از نفرت، از جمهوری اسلامی خواسته‌اند تا با مهاجران افغان در ایران برخورد و آن‌ها را از کشور اخراج کند.
با انتشار ویدئویی از تجمع پرشمار مهاجران افغان در برگزاری نماز عید قربان در روز پنج‌شنبه، هشتم تیرماه، در محله نعمت‌آباد تهران، برخی از کاربران در توئیتر با «اسلامگرا»، «سَلَفی» و «غیر قانونی» خواندن حاضران در این مراسم، خواستار اخراج و کنترل جمعیت مهاجران افغان در ایران شدند.
بسیاری از این مطالب حاوی توهین به این مهاجران و تحقیر کردن عقاید، مراسم و ملیت آن‌هاست و حضور پررنگ حامیان جمهوری اسلامی در میان نویسندگان این مطالب قابل توجه است.
این کاربران با اشاره به افزایش تعداد مهاجران در ایران آن را مسئله‌ای «نگران‌کننده» خوانده و می‌گویند که برای‌شان اهمیتی ندارد که «نژادپرست» نامیده شوند.
برخی دیگر نیز معتقدند که کشورهای دیگر حاضر به قبول «این حجم» از مهاجر به کشورشان نیستند. این کاربران حتی تهدید می‌کنند که خود در این زمینه «دست‌به‌کار» خواهند شد.
آمار دقیق و قابل استنادی از حضور مهاجران افغان در ایران در سال جاری منتشر نشده است.
سال گذشته رئیس کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در راستای «طرح تاسیس سازمان ملی اقامت» چنین گفته بود: «بیش از پنج میلیون نفر مهاجر و اتباع در کشور وجود دارد، در حالی که میزان مهاجران ۷۳ کشور جهان، زیر پنج میلیون نفر است. اما این افراد مهاجر از یارانه‌های پنهان استفاده می‌کنند و بسیاری از فرصت‌های شغلی را به دست آورده‌اند و بر فرهنگ اصیل کشور تاثیر گذاشتند.»
محمدصالح جوکار در مورد این که این مهاجران از چه امکاناتی در ایران استفاده می‌کنند و اثرگذاری‌شان بر فرهنگ کشور چیست توضیحی نداد.
در پی تسلط دوباره طالبان در افغانستان از مرداد امسال، آمار پناهجویان افغان به‌ویژه آن‌ها که تلاش می‌کردند غیرقانونی با عبور از مرزهای ایران و ترکیه خود را به اروپا برسانند، افزایش قابل توجهی یافت.
سازمان بین‌المللی مهاجرت در گزارش خود از وضعیت افغانستان در سال ۲۰۲۱ که روز ۹ دی سال گذشته منتشر شد از آواره شدن صدها هزار شهروند و بازگرداندن حدود یک میلیون تن از آن‌ها به کشورشان در یک سال قبل از آن خبر داد.
اظهارات تند نژادپرستانه و نفرت‌پراکنانه علیه مهاجران در ایران در حالی در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود که کاربران دیگری نیز در واکنش به این مطالب، این اظهارات را «نژادپرستانه» خوانده و نوشته‌اند که مهاجران افغان در ایران از بسیاری از حقوق اولیه خود محروم شده‌اند.
به گفته برخی از فعالان مدنی، به دلیل «محرومیت از خدمات اجتماعی»، «حقوق اولیه انسانی» و «بحران اقتصادی در ایران»، بسیاری از مهاجران داوطلبانه خواستار بازگشت به افغانستان شده‌اند. در این زمینه کمپ‌‌هایی نیز از سوی جمهوری اسلامی در اطراف برخی شهرهای بزرگ تاسیس شده است.
با این حال این مهاجران عنوان کرده‌‌اند که وضعیت مناسبی در این کمپ‌ها ندارند و در برخی موارد از ورود آن‌ها به کمپ برای بازگشت «جلوگیری شده» و آن‌ها در «سرگردانی» به سر می‌برند.
در همین زمینه مقامات محلی ولایت نیمروز چهار روز پیش گفتند که در یک ماه گذشته، ۷۴ هزار و ۳۶ مهاجر افغان از ایران اخراج شده یا به صورت داوطلبانه به کشور برگشته‌اند.
مدیرکل امور اتباع وزارت کشور ایران اوایل ماه مهر سال گذشته اعلام کرد که سیاست محوری ایران عدم پذیرش پناهنده جدید به‌دلیل شرایط سخت اقتصادی است.
در همین حال کشورهای همسایه افغانستان که مقصد اولیه یا نهایی بسیاری هستند، برنامه‌های سخت‌گیرانه‌ای برای پذیرش پناهجویان از این کشور در پیش گرفته‌اند.
