معمولا می‌گوییم شخصیت‌های تاریخی به خاطر اعمال‌شان به یاد می‌مانند. مارتین لوترکینگ چگونه انسانی بود؟ برای پاسخ به این سئوال بهتر است ابتدا برای شناخت اعمالش نگاهی به زندگینامه‌اش بیاندازیم و بعد برای شناخت ذهنی که در پشت آن اعمال بود فلسفه او را بشناسیم.
داریوش شایگان، از متفکران و فیلسوفان ایرانی، دوم فرودینماه امسال در تهران درگذشت. او هفتهها را در حالت کما و نیمه کما گذراند و سرانجام در سن ۸۳ سالگی دار فانی را وداع گفت. مرگ برای شایگان، تداعیگر شعری بود از راینر ماریا ریلکه: در بطن زن آبستن، در پس چهرهی خسته و مهربانش، دو میوه در شرف تکوین است: یکی مرگ و دیگری زندگی.
پنجاه سال قبل، ۴ آوریل ۱۹۶۸، مارتین لوتر کینگ ترور شد، اما تا همان زمان هم جنبش حقوق مدنی سیاهپوستان آمریکا را از مسیرهای دشوار و ناممکنی عبور داده بود. امروز (۱۵ ژانویه) سالگرد تولد اوست و همهی آمریکا تعطیل است، یک روز سرد در واشنگتن، هفت درجه زیر صفر. مارتین لوتر کینگ گرهی در ابروانش انداخته، انگار که ذهنش هنوز مشغول است و از آن بلندا، جهان را نظاره میکند. روزگار غریبی داریم پر از شر و تباهی. از این همه چگونه گذر کنیم؟
یادداشتی از اکبر گنجی - در این مقاله میکوشم تا به برخی از دعاوی صادق لاریجانی درباره حقوق بشر پاسخ بگویم. به عنوان مثال، او همیشه به یک بام و دو هوایی بودن دولتهای غربی در مورد رعایت حقوق بشر میتازد. اما این نوشتار ناظر به خود حقوق بشر است، مستقل از این که دیگران با آن چه کرده و میکنند.
یادداشتی از مهدی جامی - اگر مفاهیم و آرمانهای اساسی قرن بیستم را دموکراسی، ناسیونالیسم، تجدد و مواجهه با سنت بدانیم کارنامه چپ چه کمکی به پیشبرد این آرمانها و تعمیق این مفاهیم در ایران کرده است؟ پاسخ من این است که چپ دموکراسی را به معنای خاص خود دنبال میکرده، با ناسیونالیسم و اندیشه ملی بیهوده جنگیده، تجدد را تا مرز ضدیت با تجدد توسعه داده و با سنت چونان اشیاء بیهودهای که باید در اجاق سوزاند، برخورد کرده است.
«ابزار امپریالیسم»، «همسو با فاشیسم»، «ارتجاعی» و «ضد انقلاب» از جمله واژههایی بود که در حکومت استالین از علم ژنتیک یاد میشد.
یادداشتی از رامین جهانبگلو - کمتر از صد سال پیش، یک سال پس از وقوع انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ در روسیه، ماکسیم گورکی، نویسنده شهیر روسی، در مقالهای که بعدها در کتاب «افکار نابهنگام» به چاپ رسید، بدگمانی و سؤظن خود را نسبت به رهبران جدید روسیه کمونیستی این چنین بیان کرد: «من به ویژه نسبت به هر فرد روسی که به قدرت برسد مشکوک و بیاعتماد هستم. این شخصی است که به تازگی برده بوده و به مجرد اینکه بر همسایه خودش چیرگی یابد تبدیل به مستبدی خودکامه میشود.»
مهرداد لقمانی--ریاضیات از بدو تکامل آن پیوند نزدیکی با مفاهیم فلسفی داشته است، رابطه بین جهان انتزاعی ریاضیات و جهان مادی همواره ذهن فیلسوفان را به خود مشغول کرده است.
پانزدهم ماه سپتامبر در تقویم سازمان ملل متحد، روز جهانی دموکراسی است. رادیو فردا با مهرانگیز کار، حقوقدان و فعال حقوق بشر، نسرین ستوده،حقوقدان و فعال حقوق بشر، رامین جهانبگلو، استاد فلسفه و مدیر مرکز صلح شناسی ماهاتما گاندی، حسن منصور،استاد اقتصاد در بریتانیا کامران متین،استاد علوم سیاسی و حسن فرشتیان،دین پژوه، گفتگو کرده است.
پانصد سال از تاریخ رفرماسیون گذشته است و در اروپا مراسم گوناگونی به این مناسبت انجام میشود. رفرماسیون چه پدیدهای بوده است و چه تاثیری بر تاریخ اروپا گذاشت؟
رامین جهانبگلو در تازه‌ترین کتاب خود با پرداختن به ویژگیهای جهان امروز همچون مهاجرتهای گسترده، جهانیسازی، سرمایهداری، تکنولوژی پیشرفته و غلبه تفکر فایدهگرایی، تلاش میکند پاسخی به چیستی این آشوب و بحرانهای خاص روزگار کنونی ما بدهد.
ادموند بورک به تصور بعضی از سیاست مداران سرمشق جنبش محافظه کاران امروزی است. نگاهی به تفکرات بورک ولی نشان میدهد که بورک در زمان خود خواهان آزادیهایی بوده که با تصورات محافظه کاران افراطی امروز فرق آشکار و واضحی دارد.
بیشتر
